Onderwijs en opleiding

OKAN-onderwijs; racisme en discriminatie; hoger onderwijs; beroepsopleidingen

Anderstalige nieuwkomers in het secundair onderwijs. Talige verwachtingen en praktijken in kaart gebracht, nieuwe wegen verkend

Omschrijving: Het doel van dit project is om de linguïstische realiteit van Nederlandstalige immersieklassen voor pas aangekomen migranten te vergelijken met de linguïstische realiteit van Nederlandstalig onderwijs in het voortgezet onderwijs. Daarnaast zal het quasi-experimentele onderdeel van de studie het effect van specifieke didactische interventies op de Nederlandse taalvaardigheid en het algehele studiesucces van Nederlandse L2-studenten in het voortgezet onderwijs onderzoeken.
Promotor(en): Bart Deygers , Ellen Simon
Onderzoek(st)er(s): Shauny Seynhaeve
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2020 - 2024

Beschermt sociaal kapitaal op schoolniveau tegen eenzaamheid bij jonge anderstalige nieuwkomers? Een mixed-method studie in Vlaamse secundaire scholen met onthaalklassen

Omschrijving: De sterke toename in het aantal jonge anderstalige nieuwkomers (JANs) in Europa heeft onderzoekers ertoe aangezet de gezondheidsgevolgen van migratie bij kinderen nader te bestuderen. Theoretische inzichten suggereren dat JANS dubbel kwetsbaar zijn voor eenzaamheid, gezien hun leeftijd en migratieachtergrond. Het onderzoek streeft drie doelstellingen na. Ten eerste zullen we de prevalentie van eenzaamheid bij JANs in kaart brengen en zullen we aandacht besteden aan migratiegerelateerde determinanten. Ten tweede zullen we nagaan of sociaal kapitaal op schoolniveau een beschermende invloed heeft op eenzaamheid. Ten derde zullen we ons richten op de onderliggende mechanismen in de relatie tussen sociaal kapitaal op schoolniveau en eenzaamheid. Om deze doelstellingen te verwezenlijken, zal er een mixed-method studie worden opgezet in secundaire scholen met onthaalklassen.
Promotor(en): Benedicte Deforche , Piet Bracke
Onderzoek(st)er(s): Sarah Devos , Katrijn Delaruelle
Faculteit(en): Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen , Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen
Periode: 2021 - 2025

Classroom Justice in etnisch diverse klasgroepen: Het perspectief van etnisch culturele minderheden over generaties heen

Omschrijving: Het gevoel eerlijk behandeld worden in de klas en op school is belangrijk voor leerlingen. Eerder onderzoek toont aan dat deze percepties bij leerlingen samenhangen met positieve schooluitkomsten zoals motivatie, plezier en interesse in leren. Daartegenover hangt de perceptie oneerlijk behandeld te worden op school samen met hogere mate van agressie, vijandigheid en weerstand tegen leerkrachten. Dit onderzoek bestudeert classroom justice percepties voor het eerst in een etnisch diverse context met aandacht voor het perspectief van etnisch culturele minderheden. Met kwalitatieve studies bestuderen we classroom justice bij verschillende leeftijdsgroepen (ouders, jongeren en lagere school kinderen) over generaties heen. Om een beter begrip te ontwikkelen over dit fenomeen bestuderen we hierbij ook hoe ouderlijke socialisatie, maatschappelijke veranderingen over generaties en de ontwikkeling van het kind deze percepties mee vormen.
Promotor(en): Bart Van de Putte , Alain Van Hiel
Onderzoek(st)er(s): Fien Geenen
Faculteit(en): Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen , Faculteit Psychologie en Pedagogische wetenschappen
Periode: 2020 - 2024

De effectiviteit van NT2-onderwijs voor laaggeletterde, laaggeschoolde volwassen leerders

Omschrijving: Volwassen tweede taal (L2) leerders die weinig of geen scholing hebben gehad in hun eerste taal (LESLLA leerders) zijn grotendeels genegeerd in onderzoek naar tweede taalverwerving. Toch is het percentage LESLLA leerders significant: 40% van de migranten in België en andere westerse landen is laaggeletterd en laagopgeleid. Dit onderzoeksproject onderzoekt of en hoe LESLLA leerders profiteren van L2-instructie door: (1) leerwinst in NT2-onderwijs in kaart te brengen; (2) onderwijspraktijken te identificeren die goed werken voor LESLLA leerders; (3) onderzoeken hoe LESLLA leerders geschreven input verwerken. Door longitudinale en experimentele studies uit te voeren in een onderzoekspopulatie die lang is verwaarloosd in L2-onderzoek, zal dit onderzoek een gedetailleerd beeld geven van de effectiviteit van hedendaagse L2-instructie voor laaggeschoolde volwassenen.
Promotor(en): Bart Deygers
Onderzoek(st)er(s): Marieke Vanbuel
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2021 - 2024

De relatie tussen (waargenomen) racisme en etnische discriminatie, anti-school culturen en onderwijsgerelateerde uitkomsten en welbevinden voor leerlingen die behoren tot etnische minderheden en Belgische leerlingen.

Omschrijving: Ons onderzoek gaat kijken naar de ervaringen van Turkse, Marokkaanse en Oost-Europeaanse leerlingen met racisme in Vlaanderen en meer specifiek binnen de schoolcontext. Mijn onderzoek gaat vooral op zoek naar de determinanten van etnische vooroordelen bij Vlaamse leerkrachten en leerlingen. Heel concreet ga ik kijken naar 1. de relatie tussen de etnische compositie van een school, de visie van leerkrachten over de onderwijsbaarheid van hun leerlingen en etnische vooroordelen bij leerkrachten. 2. De relatie tussen etnische vooroordelen bij leerkrachten, etnische schoolcompositie, onderwijsvormen en de mate van multiculturele lespraktijken. 3. De relatie tussen een multiculturele schoolcultuur en etnische vooroordelen bij Vlaamse leerlingen. 4. De relatie tussen veilige hechting en etnische vooroordelen bij Vlaamse leerlingen. Ten slotte 5. wordt ook de associatie tussen de gender compositie van een school, "laddism" en etnische vooroordelen bij Vlaamse leerlingen onderzocht.
Promotor(en): Peter Stevens, Mieke Van Houtte
Onderzoek(st)er(s): Roselien Vervaet
Vakgroep / onderzoeksgroep: Sociologie
Faculteit: Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen

Diversiteit en Inclusie in het Hoger Onderwijs

Omschrijving: Het hoofddoel van dit onderzoeksproject is een intersectionele analyse van in- en uitsluitingsmechanismen in het hoger onderwijs voor etnische minderheden studenten en studenten uit socio-economisch kwetsbare groepen. Tijdens dit project zullen de onderzoeker(s) barrières & bronnen van steun binnen het hoger onderwijs op een omvattende manier onderzoeken. Daartoe worden twee perspectieven gehanteerd: het agency-perspectief (d.w.z. het perspectief van de student) en het systeemperspectief (d.w.z. het perspectief van de docent en het systeem van hoger onderwijs).
Website onderzoeksproject: https://research.flw.ugent.be/en/projects/diversity-and-inclusion-higher-education
Promotor(en): Wendelien Vantieghem
Onderzoek(st)er(s): Jente De Coninck
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2022 - 2026

Diversiteit in Onderwijs

Omschrijving: Het project Diversiteit in Onderwijs onderzoekt de sociale ongelijkheden in het Belgische onderwijssysteem op basis van etniciteit, socio-economische achtergrond, handicap en geslacht. In samenwerking met de KULeuven en de ULB, heeft het project drie onderzoeksdoelstellingen. 1) Een analytisch overzicht van de huidige kennis betreffende sociale ongelijkheden in het Belgische onderwijssysteem 2) Een analyse van de manier waarop scholen en leerkrachten omgaan met diversiteit op school 3) Een vernieuwende analyse van het oriëntatieproces in scholen
Website onderzoeksproject: https://www.unia.be/nl/publicaties-statistieken/publicaties/diversiteitsbarometer-onderwijs
Promotor(en): Reinhilde Pulinx , Piet Van Avermaet
Onderzoek(st)er(s): Wendelien Vantieghem , Iris Roose
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2015 - 2016

Een onderzoek naar de impact van feedback op uptake en mondelinge taalgroei bij volwassen NT2- leerders met minimale scholing

Omschrijving: Volwassen tweede taal (L2) leerlingen met beperkt onderwijs in hun eerste taal profiteren minder van L2-onderwijs dan hoger opgeleiden. De impact van L2-instructie op laaggeletterde, laagopgeleide L2 (LESLLA) leerlingen is grotendeels onontgonnen, ondanks hun aanzienlijke aanwezigheid onder immigranten. Dit onderzoek beoogt te beoordelen hoe LESLLA-leerlingen reageren op L2-instructie, met drie doelen: de mate van L2-vooruitgang bij leerlingen met verschillende geletterdheid en onderwijsachtergronden evalueren; effectieve onderwijspraktijken voor volwassen L2, vooral LESLLA-leerlingen, identificeren; en het verwerken van geschreven L2-input door LESLLA-leerlingen onderzoeken. Door uitgebreide semi-longitudinale gegevens te verzamelen, een effectiviteitsstudie van leraren uit te voeren en een experimentele studie, streeft dit onderzoek ernaar de effectiviteit van hedendaags volwassen L2-onderwijs te verhelderen, met mogelijke invloed op zowel L2-onderzoek als onderwijsmethoden.
Promotor(en): Bart Deygers
Onderzoek(st)er(s): Marieke Vanbuel
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2021 - 2024

Etnische minderheden in het hoger onderwijs in China

Omschrijving: Het doctoraats onderzoek van Xiaoling Liu gaat over ongelijkheden in het Chinese hoger onderwijs. Haar onderzoek focust zich op de participatie van etnische minderheden en hun academische eraringen in China's elite instellingen voor hoger onderwijs. De studie onderzoekt de relatie tussen verschillende vormen van sociaal, cultureel en economisch kaptiaal, en de mogelijkheden en ervaringen van etnische minderheden die hiermee gelinkt zijn. De studie streeft er ook naar om de barriers te belichten die deze studenten ervaren om toegang te krijgen tot het hoger onderwijs en de strategieën die ze aanwenden om kwalificaties in het hoger onderwijs de behalen.
Promotor(en): Peter Stevens, Jeroen Huisman
Onderzoek(st)er(s): Liu Xiaoling
Vakgroep / onderzoeksgroep: Vakgroep Sociologie/Cultural Diversity: Opportunities & Socialisation
Faculteit: Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen

High-stakes taaltoetsen, migratiebeleid en ethische codes

Omschrijving: Steeds vaker worden taaltestresultaten gebruikt om beslissingen te nemen die een fundamentele impact hebben op het leven van mensen, maar we weten weinig over de besluitvormingsprocessen die ten grondslag liggen aan deze praktijken. Dit doctoraal onderzoek zal zich bevinden op het snijvlak van toegepaste taalkunde, ethiek en mensenrechtenstudies om drie onderzoeksdoelstellingen te bereiken: Het onderzoeken van de beleidsgeletterdheid van taaltestontwikkelaars in interactie met beleidsmakers; Het beoordelen van de rol die testontwikkelaars toekennen aan bestaande ethische codes en validiteitsprincipes bij het nemen van beslissingen met ethische implicaties; Bepalen of testontwikkelaars de mensenrechten van alle kandidaten gelijk respecteren in hun testbeleid.
Promotor(en): Bart Deygers
Onderzoek(st)er(s): Laura Schildt
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2021 - 2025

Hoger onderwijs opnieuw vormgeven: een dekoloniale reis aan de Universiteit Gent

Omschrijving: Dit onderzoek heeft tot doel de dekolonisatie in het hoger onderwijs te herconfigureren door middel van een nieuwe kijk op de manier waarop het hoger onderwijs kan worden georganiseerd met betrekking tot toegankelijkheid en kennisproductie. Vlaanderen wordt gekenmerkt door een groeiende diversiteit. Niet alleen het aantal personen met een migratieachtergrond neemt toe, maar ook de interne diversiteit van deze groepen neemt toe. Deze ‘superdiversiteit’ van de bevolking in Vlaanderen is een belangrijke uitdaging voor beleidsmakers en de dienstverlenende samenleving (Noppe et al., 2018). We willen begrijpen wat dekolonisatie kan betekenen binnen de context van de Universiteit Gent, terwijl we dicht bij de perspectieven en ervaringen van studenten met een migratieachtergrond blijven en barrières voor deelname aan het hoger onderwijs in kaart brengen. Daarnaast werken met de diversiteitsgevoeligheid van docenten door leernetwerken te monitoren en te kijken naar rolmodellen en leiderschap.
Promotor(en): Elisabeth De Schauwer
Onderzoek(st)er(s): Yasmine Kaied
Faculteit(en): Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen
Periode: 2022 - 2028

Meertaligheid in het Vlaams Secundair Onderwijs: De Dynamieken van het Talenbeleid

Omschrijving: In veel landen zorgt wereldwijde mobiliteit/migratie voor een meer diverse samenleving. Deze verschuiving in bevolking weerspiegelt zich ook in scholen. Leerlingen hebben echter een grote diversiteit op verschillende vlakken waaronder talige diversiteit; Vlaamse scholen hanteren nog steeds een eentalig taalbeleid, waarbij het Nederlands wordt beschouwd als de standaard onderwijstaal. Veel Vlaamse scholen verbieden de thuistaal van leerlingen volledig. Deze studie wil kijken naar de dynamiek van het taalbeleid van de school en hoe ze elkaar beïnvloeden. Tijdens dit etnografisch onderzoek vindt een interventie plaats, 2 klassen van een Vlaamse secundaire school worden geobserveerd. Er worden interviews afgenomen met leerkrachten, leerlingen, directie, taaldocenten doorheen de onderzoeksfasen. Dit onderzoek wil nagaan hoe de percepties, attitudes, gedragingen van leerkrachten t.o.v. van meertaligheid in de klas veranderen nadat ze FML in hun eigen klas hebben geïmplementeerd.
Website onderzoeksproject: https://research.flw.ugent.be/en/projects/multilingualism-secondary-education-flanders-dynamics-language-policy
Promotor(en): Wendelien Vantieghem , Piet Van Avermaet
Onderzoek(st)er(s): Maxime Van Raemdonck
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2019 - 2023

POTENTIAL. Power to teach all. Ontwikkeling van competenties voor het creëren van inclusieve leeromgevingen

Omschrijving: Scholen en leerkrachten over de hele wereld worden geconfronteerd met een toenemende diversiteit en een toenemende complexiteit (sociale ongelijkheid, etikettering, ...). In het verleden hebben de toewijzingen van leerlingen aan klaslokalen en scholen eerder segregatie in de hand gewerkt dan inclusie aangemoedigd. Vandaag zien we een tendens naar meer inclusieve leeromgevingen (cf. o.a. het VN-verdrag van 2007, geratificeerd door België in 2009). Dit stelt echter enorme uitdagingen aan de professionele ontwikkeling van (pre-service) leerkrachten en teams. De hoofddoelstelling van het project 'POTENTIAL', Power to Teach All, is het ontwikkelen van de competenties van (pre-)leerkrachten en schoolteams om inclusieve leeromgevingen te creëren. 
Website onderzoeksproject: https://research.flw.ugent.be/en/projects/potential-power-teach-all-competence-development-create-inclusive-learning-environments
Promotor(en): Piet Van Avermaet
Onderzoek(st)er(s): Wendelien Vantieghem , Iris Roose
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2016 - 2019

PRO-M: Bevordering van meertaligheid op jonge leeftijd tijdens de kindertijd en kinderverzorging

Omschrijving: Hoewel taaldiversiteit op korte termijn een uitdaging vormt, bieden vroege meertaligheid en multi-geletterdheid grote voordelen, althans wanneer ze op de juiste manier worden ondersteund. Momenteel zijn veel gezinnen met een taalminderheid (LM) bezorgd over taalkwesties en veel professionals in de vroege kinderjaren (zoals opvoedingsadviseurs en kinderopvangmedewerkers) voelen zich onzeker in hun benadering van LM-gezinnen. Dit project wil dit maatschappelijk probleem ombuigen door meertaligheid en multi-geletterdheid in de vroege kindertijd en kinderopvang in Vlaanderen te promoten. In de eerste fase van het project zullen grootschalige en kleinschalige gegevens worden verzameld. Dit zal kritische inzichten opleveren over de behoeften van LM-gezinnen en de competenties van EC-professionals. In de tweede fase zal deze kennis geïntegreerd worden in vijf valorisatietoepassingen die het brede veld van EC-professionals zullen aanspreken.
Website onderzoeksproject: https://research.flw.ugent.be/en/projects/pro-m-promoting-early-multilingualism-childhood-and-childcare
Promotor(en): Wendelien Vantieghem , Piet Van Avermaet
Onderzoek(st)er(s): Victoria Van Oss
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2018 - 2022

STAMINA: stigma m.b.t. mentale gezondheid bij Vlaamse adolescenten met en zonder migratieachtergrond en de rol van de schoolcontext

Omschrijving: Het STAMINA project (2022-2026) voert onderzoek naar stigma m.b.t. mentale gezondheid bij Vlaamse jongeren met en zonder migratieachtergrond en hoe de school hierin een rol speelt, meer bepaald de sociale relaties met leeftijdsgenoten en leerkrachten, de schoolcultuur, de schoolstructuur en het schoolbeleid inzake mentale gezondheid. Het project wordt gefinancierd door het FWO onder promotorschap van Dr. Fanny D’hondt van de onderzoeksgroep CuDOS (Vakgroep Sociologie) en Dr. Melissa Ceuterick en Prof. Piet Bracke van de onderzoeksgroep Hedera (Vakgroep Sociologie).
Website onderzoeksproject: https://www.ugent.be/ps/sociologie/en/researchgroups/hedera/research-projects/stamina-project.htm
Promotor(en): Piet Bracke , Fanny D'hondt , Melissa Ceuterick
Onderzoek(st)er(s): Lies Saelens
Faculteit(en): Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen
Periode: 2022 - 2026