Werktuigkunde-Elektrotechniek

De opleiding in een notendop

Wat is werktuigkunde-elektrotechniek?

De werktuigkunde-elektrotechniek is zonder twijfel het meest diverse ingenieursdomein. Het is de tak waarin inzichten rond beweging, krachten en energie worden toegepast in zeer uiteenlopende elektrische en mechanische systemen.

De opleiding werktuigkunde-elektrotechniek  (soms verkort tot werktuigkunde, in het Engels Electromechanical Engineering) gaat in op de ontwikkeling, de productie, het testen en het regelen van werktuigen, machines, voertuigen en complexere systemen zoals centrales, productielijnen en volledige fabrieken.

In de werktuigkunde-elektrotechniek kan je eigen accenten leggen door te kiezen tussen de 5 verschillende afstudeerrichtingen binnen deze richting, keuzevakken en eventueel een minor. Er is uiteraard een gemeenschappelijk deel tussen de 5 afstudeerrichtingen, waardoor iedere student een sterke basis krijgt.

In de filmpjes hieronder leggen we de naam werktuigkunde-elektrotechniek en de verschillende afstudeerrichtingen verder uit aan de hand van concrete voorbeelden, namelijk een auto, een windturbine en een robot.

Hieronder kan je de virtual tour door de opleiding werktuigkunde-elektrotechniek vinden.

Hoe kan je aan deze opleiding starten?

Na het eerste jaar van de bachelor burgerlijk ingenieur kan je beginnen aan de bachelor burgerlijk ingenieur werktuigkunde-elektrotechniek.

De bachelor werktuigkunde-elektrotechniek geeft directe toelating tot alle 5 afstudeerrichtingen in de master werktuigkunde-elektrotechniek. De bachelor en master werktuigkunde-elektrotechniek zijn goed op elkaar afgestemd, met leerlijnen die door de volledige opleiding lopen.

Als je in een andere opleiding gestart bent, dan kunnen er toelatingsvoorwaarden zijn om de overstap naar de bachelor of master burgerlijk ingenieur werktuigkunde-elektrotechniek te maken. 

Jobprofielen

Als afgestudeerde werktuigkundige, ben je de meest polyvalente ingenieur. Met je analytische manier van denken en je technische vaardigheden zal jij meehelpen de problemen van morgen op te lossen. Je kan werken in verschillende sectoren zoals energievoorziening, transport te land, ter zee of in de lucht en de productie van hoogtechnologische machines.

Onze alumni werken in grote bedrijven, KMO's en hun eigen startup. Een deel van hen doen hoogtechnologisch onderzoek aan de UGent met het oog op het behalen van een doctoraatsdiploma. Enkele alumni met een leidinggevende functie in een bedrijf (Arcelor-Mittal, Atlas Copco, CNH, Daikin, DANA, Eandis, Exmar, Infrabel, Jan De Nul, ...) geven via de industriële adviesraad mee vorm aan de opleiding werktuigkunde-elektrotechniek.

De alumni van de opleiding werktuigkunde-elektrotechniek starten hun carrière vaak in een technische functie, zowel in de productie als in onderzoek en ontwikkeling van nieuwe producten. Ze groeien door naar een expertfunctie of worden de captains of industry in een managementfunctie.

Leerlijnen

Een leerlijn is een thema dat in verschillende vakken aan bod komt. Zoals je hieronder ziet lopen er doorheen de opleiding werktuigkunde-elektrotechniek verschillende leerlijnen waarvan er 5 nauw aanleunen bij de verschillende afstudeerrichtingen. De leerlijnen over duurzaamheid en veiligheid gaan zowel over technische als maatschappelijke aspecten. De leerlijn numerieke technieken bereidt de student werktuigkunde-elektrotechniek voor op het verstandig gebruik van moderne berekenings- en ontwerpprogramma's.

Opbouw van de opleiding

De bachelor werktuigkunde-elektrotechniek wil jou:

• leren wat de principes zijn waarmee windturbines, verbrandingsmotoren en andere thermische machines werken.
• laten zien hoe elektrische machines werken, op welke manier we stroom verdelen en hoe dit alles in elkaar past.
• de kunst van het ontwerpen van machines bijbrengen, met computerondersteund tekenen, vervaardigen en engineeren (CAD, CAM, CAE).
• introduceren in de wereld van ingenieursmaterialen.
• leren hoe je systemen (van machines tot volledige fabrieken) kan modelleren en aansturen.

In de bachelor werktuigkunde-elektrotechniek wordt een brede basis gelegd voor de master met de nodige kennis over en inzicht in elektriciteit, mechanica, thermodynamica en materialen. In de figuur hieronder kan je deze vakken, het jaar waarin ze gegeven worden en het aantal studiepunten vinden. Ze zijn gekleurd volgens de leerlijn waartoe ze het meest behoren, maar een vak kan natuurlijk tot meerdere leerlijnen behoren. Het vakoverschrijdend project maakt bijvoorbeeld deel uit van bijna alle leerlijnen.

De master werktuigkunde-elektrotechniek (= Master of Science in Electromechanical Engineering) is in vier grote delen verdeeld.

• De hoofdbrok hiervan bestaat uit 36 studiepunten algemene vakken die aan bod komen in alle 5 afstudeerrichtingen.
• Het tweede deel bestaat uit vakken die dieper ingaan op de specifieke afstudeerrichting die je kiest, samen goed voor nog eens 36 studiepunten.
• Een derde deel is opgebouwd uit keuzevakken voor een totaal van 24 studiepunten. Hier heb je de keuze uit een minor die een coherent pakket van keuzevakken vormt, of je kan zelf de vakken kiezen die je altijd al geïnteresseerd hebben.
• Het sluitstuk is de masterproef die voor 24 studiepunten meetelt.

De master wordt in het Engels gedoceerd (er is ook een Nederlandstalige opleiding met zelfstudie). De bedoeling van de master is uiteraard om de kennis van de bachelor verder uit te diepen. Waar in de bachelor eerder de nodige theoretische concepten worden toegelicht, gaat in de master bijzondere aandacht naar vorming in het ontwerpen en uitvoeren van onderzoek om nieuwe technologieën te ontwikkelen. Er zijn vijf afstudeerrichtingen in de master werktuigkunde-elektrotechniek, dus is er voor ieder wat wils.

• De elektrische energietechniek (in het Engels Electrical Power Engineering) leert je om vermogenselektronica en hoogspanningstoepassingen te kunnen ontwerpen. Het is dankzij deze studenten dat je elektrische auto's nu gewoon aan het stopcontact "voltankt".
• In de mechanische constructie (Mechanical Construction) wordt dieper ingegaan op het ontwerp en de bouw van machines en constructies op basis van zowel conventionele als state-of-the-art vervaardigingstechnieken en materialen.
• In de optie mechanische energietechniek (Mechanical Energy Engineering) zie je alles wat nodig is om verscheidene energievormen om te zetten in mechanische energie of omgekeerd. Tot dit domein behoort alles van pompen, motoren en turbines.
• In de maritieme techniek (Maritime Engineering) wordt nader ingegaan op de bouw en het ontwerp van schepen, met de nadruk op het ontwerp van de romp en het watergedrag.
• De afstudeerrichting regeltechniek en automatisering (Control Engineering and Automation) gaat verder in op alle aspecten van procescontrole. Zonder het te weten maak je dagelijks gebruik van tientallen regellussen die door hen ontworpen zijn.

De plichtvakken in de verschillende afstudeerrichtingen vind je hieronder, gekleurd volgens de voornaamste leerlijn waar ze deel van uitmaken.

Lesroosters

In deze lesroosters voor het huidige academiejaar worden enkel de plichtvakken vermeld:

• Bachelor Werktuigkunde-Elektrotechniek
• Master Werktuigkunde-Elektrotechniek - afstudeerrichting Elektrische Energietechniek
• Master Werktuigkunde-Elektrotechniek - afstudeerrichting Mechanische Constructie
• Master Werktuigkunde-Elektrotechniek - afstudeerrichting Mechanische Energietechniek
• Master Werktuigkunde-Elektrotechniek - afstudeerrichting Maritieme Techniek
• Master Werktuigkunde-Elektrotechniek - afstudeerrichting Regeltechniek en Automatisering

Enkele bijzonderheden

Ingenieursproject II

In dit project ontwerp je zelf een machine. Je verwerft inzicht in het werktuigkundig tekenen en het computerondersteund ontwerpen van mechanische onderdelen. Je leert aan de hand van de moderne CAD-technieken zelf eenvoudige mechanische constructies geometrisch te ontwerpen. Je rekent de basiselementen van het ontwerp door, gebaseerd op de kennis verworven in de cursussen mechanica van materialen, machineonderdelen en mechanische productietechnologie. Je moet er bijvoorbeeld voor zorgen dat de spanning in geen van de componenten te hoog is. Om dit concreet te maken zie je hieronder een voorbeeld van een ontwerp en kan je een voorbeeldverslag bekijken.

Vakoverschrijdend project

In het vakoverschrijdend project (VOP) in het derde jaar van de bachelor werktuigkunde-elektrotechniek werk je in teams van vier studenten. Je ontwerpt, berekent en maakt een windturbine, koelcel, kraanschip of een van de vele andere onderwerpen. Elk onderwerp past in de visie op duurzaamheid van de opleiding werktuigkunde-elektrotechniek.
In het VOP maak je onder andere gebruik van sturing met een Arduino, 3D-printen, elektrische schakelingen en motoren. Je wordt ondersteund door een helpdesk met specialisten en techniekers uit verschillende vakgebieden.
In je team kies je wie verantwoordelijk is voor regeltechniek, warmte-stroming, constructie en elektriciteit, waardoor het VOP in de werktuigkunde-elektrotechniek echt multidisciplinair is. Daarnaast stelt elk team een leider aan waardoor ook management deel uitmaakt van dit project.

Mastervakken

Een aantal vakken komen voor in alle 5 afstudeerrichtingen:

• Gestuurde elektrische aandrijvingen: Je leert over de vermogenselektronische aandrijftechniek op basis van gelijkstroom-, inductie- en synchrone motoren, voor elektrische auto's en andere toepassingen. Je hoort over de samenwerking van die machines en de vermogenselektronica en over sensoren die gebruikt worden in de elektrische aandrijftechniek.
• Turbomachines: Dit vak laat je toe om zelf windturbines en hydraulische turbines te ontwerpen, waarmee je hernieuwbare energie kan opwekken.
• Volumetrische pompen, compressoren en verbrandingsmotoren: De basisprincipes van zuigermachines om zuinigere, properdere en toch krachtige verbrandingsmotoren te ontwikkelen.
• ICT & Mechatronica: Dit opleidingsonderdeel bestudeert de interactie van informatie-processoren met de fysieke wereld in de context van mechatronische robot systemen. Je beschouwt het modelleren en sturen van complexe robotische systemen.
• Productieplanning: Je leert de impact van variabiliteit op de prestatie van een productiesysteem kwantificeren en de technieken voor productie- en voorraadplanning op strategisch, tactisch en operationeel niveau onderscheiden en correct toepassen.
• Mechanische trillingen: Je leert bij het ontwerp van mechanische constructies en machines rekening houden met de dynamische responsie op tijdsafhankelijke belastingen. De nadruk ligt op de basiskennis die vereist is om een trillingsanalyse te kunnen uitvoeren, om passieve elementen voor trillingscontrole te kunnen ontwerpen en om de beschikbare software pakketten voor ontwerpen en in de industrie toegepaste beproevingsmethoden te kunnen begrijpen.

Daarnaast zijn er natuurlijk nog vakken specifiek voor elke afstudeerrichting en ook keuzevakken, zoals uitgelegd in de opbouw van de opleiding.

Stages

Een stage is een leerrijke kennismaking met de praktijk en het bedrijfsleven, typisch in de zomermaanden. Een stage kan ook opgenomen worden als een keuzevak. Stages kunnen zowel lokaal als internationaal, waarbij IASTE een belangrijke rol speelt. Zoals je hieronder ziet kan je meedraaien op een groot schip, maar je kan ook deel uitmaken van baggerwerken op een exotische locatie of bijdragen in een lokale KMO in de machinebouw. Jaarlijks zijn er stages van Humasol, een vzw die als doelstelling heeft om hernieuwbare energie, water en duurzame technologie toegankelijk te maken voor iedereen. De werktuigkundig-elektrotechnisch ingenieur past perfect in deze multi-disciplinaire teams van studenten die actief zijn in Afrika, Azië en Zuid-Amerika..

Masterproeven

In je masterproef voer je zelf onderzoek uit naar een van de vele mogelijke onderwerpen. Dit jaar was er keuze uit meer dan 180 onderwerpen in de werktuigkunde-elektrotechniek, maar er zijn ook ieder jaar studenten die zelf een onderwerp voorstellen. In veel masterproeven is er samenwerking met een bedrijf en zoek je naar een oplossing van een concreet probleem. Je staat er uiteraard niet alleen voor en kan rekenen op de begeleiding door één of meerdere promotoren, meestal ook één of meerdere onderzoekers en indien van toepassing gepassioneerde techniekers. Als voorbeeld staan hieronder enkele masterproeven uit de voorbije academiejaren.

Optimization of a Human-Powered Aircraft using Fluid-Structure Interaction Simulations

Fault Tolerant Model Predictive Control of an Electrical Variable Transmission

Dynamic Stability Analysis of a Hydrofoiling Sailing Boat using CFD

Experimental investigation of the weldability of high strength aluminium alloys using friction spot welding

Onderzoeksomkadering van de opleiding

Meer info

Studeren in het buitenland

Door het Erasmus programma kan je een semester van je studies werktuigkunde-elektrotechniek aan een gerenommeerde buitenlandse universiteit doorbrengen. Hieronder getuigt Jolan over zijn semester in Lissabon en Toon over Grenoble.

Getuigenissen van alumni

De alumni uit de werktuigkunde-elektrotechniek werken in verschillende sectoren. Katrijn werkt op baggerprojecten, Nick verbetert processen in de staalindustrie, Christof regelt de luchtvaart, Bob bouwt windturbines, Alec onderzoekt vliegende schepen, Ruben werkt bij een machinebouwer, Steven maakt aandrijvingen voor elektrische voertuigen, Fabrice werkt in de energiesector, Senne zorgt voor het onderhoud van een baggerschip en Florian heeft zijn eigen bedrijf. Hieronder enkele korte getuigenissen.

Studentenvereniging

Naast de overkoepelende studentenvereniging VTK is er PKarus, de vereniging voor en door studenten burgerlijk ingenieur werktuigkunde-elektrotechniek aan de Universiteit Gent.

Doorheen het jaar organiseert PKarus verschillende bedrijfsbezoeken, lezingen en tal van andere educatieve activiteiten: we gaan op bedrijfsbezoek bij bijvoorbeeld Volvo, Arcelor Mittal of Beaulieu, of gaan op las- of elektriciteitslegcursus. Het doel is op een aangename manier de link te leggen tussen de theorie en de praktijk.

Naast de op werktuigkunde gerichte activiteiten is het echter ook de bedoeling een aangename sfeer te creëren onder de werktuigkundigen. Hiervoor zorgt PKarus door activiteiten te organiseren zoals een spaghetti avond of streekbierenavond. Ben je meer avontuurlijk aangelegd dan kan je je gading vinden tijdens onze paintball activiteit, jumpsky activiteit of ga mee op reis. Vorig jaar ging de reis naar Toulouse en Barcelona waar we onder andere Airbus en Seat bezochten.

 

FAQ

• Wat is het verschil met elektrotechniek? In de opleiding elektrotechniek focus je op elektronica en leer je microchips en antennes ontwerpen, dus typisch met een klein vermogen (zwakstroom). In de opleiding werktuigkunde-elektrotechniek gebruik je microchips (en antennes) in elektrische schakeling voor de (draadloze) aansturing en regeling van werktuigen, machines, voertuigen en complexere systemen. Het vermogen in de werktuigkunde-elektrotechniek gaat van enkele milliwatts tot meerdere gigawatts (sterkstroom). In werktuigkunde-elektrotechniek wordt elektriciteit meestal gebruikt als een middel voor vermogenoverdracht (voor elektrische machines of omgekeerd opwekking van elektriciteit met bijvoorbeeld windturbines) terwijl in de elektrotechniek elektriciteit gebruikt wordt als middel voor informatie-overdracht (waarbij de focus dus ligt op het ontwerpen van analoge en digitale chips die elektrische schakelingen gebruiken om mee te rekenen).
• Wat is het verschil met materiaalkunde? In de opleiding materiaalkunde leer je over fundamentele verbanden tussen de eigenschappen en (micro)structurele karakteristieken van materialen, met als uiteindelijke doel nieuwe materialen te ontwikkelen of de eigenschappen van bestaande materialen te optimaliseren voor tal van eindtoepassingen. In de opleiding werktuigkunde-elektrotechniek kijk je vooral naar de werktuigen, machines, voertuigen en complexere systemen die je met deze materialen kan realiseren. Het is daarbij uiteraard belangrijk om de juiste materialen en bewerkingstechnieken te selecteren voor iedere toepassing.

Contact