Jana Wijnsouw, erfgoedconsulente bij Agentschap Onroerend Erfgoed
Mijn studiekeuze is altijd al evident geweest. Ik had al sinds het begin van de middelbare school een grote interesse voor kunst en geschiedenis, en de opleiding kunstwetenschappen aan de UGent sprak me aan omdat ze zo multidisciplinair was. Ik vond het fijn dat ik niet meteen moest kiezen tussen muziek, architectuur, beeldende kunst of podiumkunst. Op die manier krijg je de kans om kennis te maken met al die verschillende kunstvormen en dat biedt een brede basis die je kunt doortrekken in je studietraject.
Toen ik aan de opleiding begon, dacht ik aan een toekomst in de muzieksector, maar doorheen de jaren groeide mijn interesse in de beeldende kunsten. Door excursies, taken of rondleidingen in musea en ateliers kwam ik gaandeweg in contact met het werkveld. Zo kon ik me een concreet beeld vormen van wat een job in die sector inhield. Ik zag bijvoorbeeld dat in een museum werken veel meer om het lijf heeft dan je zou denken: je krijgt museumstukken in handen, je mag onderzoek doen en tentoonstellingen in elkaar steken… Door die ervaringen begon ik te beseffen dat ik in de museale wereld of in de erfgoedsector aan de slag wilde.
"Een thesis of een doctoraat schrijven is meer dan aan een bureau zitten en typen. Het getuigt van timemanagement, inzicht, en het vermogen om een groot werk op je eentje af te krijgen."
Ik speelde ook met het idee om onderzoek te doen. Toen ik aan de master begon, werd er net een professor aangeworven die gespecialiseerd was in 19e-eeuwse kunst en architectuur. Dat was de periode waarrond ik wilde werken. Ik heb bij haar mijn thesis geschreven en heb het geluk gehad dat er net een vacature was voor een doctoraat bij een onderzoeksproject van diezelfde prof. Ik heb enorm veel waardevolle vaardigheden uit dat doctoraat gehaald. Veel mensen denken dat dat gewoon een reuzethesis is, maar ik zie het meer als een project dat je moet managen. Je leert zowel zelfstandig werken als samenwerken, je tijd efficiënt indelen, en een onderwerp helemaal uit te spitten. Dat zijn vaardigheden die in heel wat jobs nuttig kunnen zijn en waar je tijdens sollicitaties zeker een beroep op kunt doen.
Na mijn doctoraat heb ik een aantal tijdelijke jobs gedaan, onder andere in het Rubenanium, een onderzoeksinstituut voor 16e- en 17e-eeuwse kunst. Vervolgens ben ik bij het Agentschap Onroerend Erfgoed aan de slag gegaan. Daar werkte ik eerst bij de afdeling Onderzoek en sinds 4 maanden werk ik als erfgoedconsulente bij de afdeling Beheer. Als een beschermd gebouw gerestaureerd wordt, maken we daarvoor een dossier op. Ik sta in voor de begeleiding van dat dossier. We brengen de noden van de betrokkenen in kaart: de opdrachtgever, de eigenaar, de architect… Daarbij moeten we een heleboel afwegingen maken. In welke staat bevindt het gebouw zich? Kiezen we voor restaureren of herstellen? Wat is de erfgoedwaarde van het gebouw en wat is de invloed van de renovatiewerken op die erfgoedwaarde? Op basis van die afwegingen geef ik advies aan de belanghebbenden over wat er kan en wat niet. Ik moet ook vaak ter plaatse gaan kijken om een goed beeld te krijgen van de verbouwingen en de staat van de panden.
"De multidisciplinariteit is een grote sterkte van de opleiding Kunstwetenschappen. Je kunt van alle kunstvormen proeven en verwerft zo een brede basis."
Om de erfgoedwaarde van een gebouw te kunnen inschatten, moet je veel weten over architectuur, typologieën en onderdelen van gebouwen. Dat kenniskader heb ik aan de opleiding Kunstwetenschappen te danken. Daarnaast vereist mijn job veel planning en zelfstandig werk, en het vermogen om grote hoeveelheden informatie op korte tijd te kunnen verwerken. Ook in die zin hebben mijn studies me goed op mijn job voorbereid. De meest unieke vaardigheid die ik dankzij de opleiding Kunstwetenschappen heb ontwikkeld, is kijken. Observeren. Ik voel dat ik soms meer details opmerk dan mensen die een andere opleiding hebben gevolgd.
Het beste wat je kunt doen als student Kunstwetenschappen, is je vertrouwd maken met de kunstwereld. Doe zoveel mogelijk ervaring op via vakantiejobs, vrijwilligerswerk of stage. Zo kom je erachter wat jou interesseert en wat de beroepsmogelijkheden zijn binnen dat interesseveld. Ga niet steeds voor de gemakkelijkste optie, maar maak inhoudelijke keuzes. Dat heb ik gedaan, en ik voel dat die ingesteldheid nog steeds vruchten afwerpt.