Nova Academy versterkt aanbod levenslang leren in Vlaanderen

Nova Academy werd vorig jaar boven de doopvont gehouden. Het samenwerkingsverband tussen de UGent, UAntwerpen en VUB mag je zien als een overkoepelend informatieplatform. Het geeft een gestructureerd overzicht van de voortgezette opleidingen die de drie universiteiten aanbieden. Doel is het aanbod voor levenslang leren in Vlaanderen te versterken.

Dat is nodig, want in Vlaanderen hinken we al jaren achterop op vlak van levenslang leren. Nochtans is er heel veel nood aan op de arbeidsmarkt. Daarom besliste de Vlaamse regering in 2020 om meer in te zetten op de leercultuur in Vlaanderen. Eind december vorig jaar legde ze het actieplan ‘koers zetten naar een lerend Vlaanderen’ voor.

Nova Academy centraliseert dus het aanbod van de drie universiteiten, maar het is een bewuste keuze van de UGent om de academies in handen te laten van de faculteiten. De verantwoordelijkheid voor de organisatie en de uitvoering van het aanbod blijft bij de verschillende facultaire en interfacultaire academies. Op die manier worden de vormingen ingericht bij de bron: daar waar het onderzoek gebeurt en nieuwe kennis ontstaat.

De versnelling rond levenslang leren betekent voor sommige faculteiten een voortzetting van wat ze al deden. Voor anderen is het dan weer een nieuwe stap.

Dunant Academie (faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen)

"Meer inzetten op microcredentials"

De faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen richtte midden vorig jaar de Dunant Academie op. “Het aanbod rond levenslang leren was al erg uitgebreid”, vertelt directeur Bart Vancoppenolle. “Zo organiseerden vijf van de negen vakgroepen al jarenlang permanente vormingen. Die zijn vaak vrij intensief, zoals de vierjarige tjerapieopleidingen. Nu onderzoeken we hoe we dat aanbod kunnen uitbreiden, optimaliseren en professionaliseren. De Dunant Academie dient in eerste instantie als de motor van ons facultaire aanbod.

Met onze opleidingen richten we ons in eerste instantie op alumni. Dat is een erg divers publiek: van psychologen tot orthopedagogen en sociaal werkers. Allemaal met eigen specifieke noden. Die diversiteit brengen we nu in kaart: sinds dit voorjaar zijn bij de Dunant Academie twee nieuwe medewerkers gestart, die daarvoor een methodiek helpen ontwerpen.

Een uitdaging ligt in hoe we de opleidingen, die niet gesubsidieerd zijn, kunnen financieren en aan een aantrekkelijk inschrijvingsbedrag aanbieden om uit de kosten te komen. Onze alumni werken vaak in de social profit sector waarbinnen het budget voor nascholing beperkt is. Onder andere daarom gaan we nu actief op zoek naar samenwerkingen. Verder willen we in het kader van de erkenning van het beroep van klinisch psycholoog en klinisch orthopedagoog bijdragen tot professionalisering met postacademische opleidingen.

Bart Vancoppenolle: "Daarnaast willen we in de toekomst meer inzetten op kortere trajecten: de microcredentials. Dat zijn mini-opleidingen, zoals een combinatie van enkele vakken uit een bestaande opleiding, waar ook een evaluatiemoment en getuigschrift aan vasthangt. Momenteel lopen gesprekken voor zo’n vijftal micro-opleidingen in verschillende vakgroepen. Het vak opleidingsdidactiek in combinatie met motivatiepsychologie, bijvoorbeeld, kan interessant zijn voor leerkrachten middelbaar onderwijs.”

Academie voor Diergeneeskunde (faculteit Diergeneeskunde)

"Streven naar een vernieuwend aanbod"

De Academie voor Diergeneeskunde bouwt verder op een jarenlange traditie. “Al is er natuurlijk veel veranderd op het vlak van technische mogelijkheden”, vertelt Bart De Poortere. Hij biedt technische ondersteuning in de auditoria en livestreaming.  

“Met toch wel een zekere trots kan ik zeggen dat de Academie voor Diergeneeskunde pionier is in digitale lessen. Het moet nu al zo’n dertien jaar zijn dat we online cursussen aanbieden. Omdat we al zo lang investeren in digitale lessen, voelden we een tijdje geleden de noodzaak om onze website volledig te vernieuwen. Tweeëneenhalf jaar geleden lanceerden we ons nieuwe platform. Nét voor de pandemie de wereld platlegde.

Het platform is handig voor alle gebruikers: zowel lesgevers als studenten vinden er makkelijk informatie. Vandaag werken een aantal andere academies met hetzelfde platform. Dat is heel interessant: we leren veel van elkaar. We hebben intussen ook een werkgroep met alle academies en kunnen zo makkelijk onze ervaringen delen.

Onze faculteit heeft een mooie traditie voor permanente vormingen. Ik denk dat we nu toch al zo’n kwart eeuw lang opleidingen aanbieden voor afgestudeerden. Ons voornaamste doelpubliek zijn dierenartsen, zoals voor onze eerder intensieve opleiding ‘vakdierenarts’. In de opleidingen fysiotherapie zitten dan weer voornamelijk kinesisten. Daarnaast hebben we heel wat cursussen voor andere geïnteresseerden, zoals voor imkers of hoefsmeden.

Bart De Poortere: "Wij blijven streven naar een vernieuwend aanbod, dat door Nova Academy een breder publiek kan aantrekken. We merken dat corona vooral de digitale cursussen een boost gaf, wij willen ervoor zorgen dat ook de fysieke lessen opnieuw hun weg vinden naar het publiek. Het kan van grote meerwaarde zijn om bijvoorbeeld tijdens de pauze bij te praten met collega-dierenartsen of om te netwerken.”

FEB Academy (faculteit Economie en Bedrijfskunde)

Meer nood aan nieuwe competenties

De FEB Academy kende een soft launch in juni vorig jaar. Directeur is onderzoeksmedewerker Christophe Vanhee. “Wij zijn het aanspreekpunt voor alles dat met levenslang leren te maken heeft”, vertelt hij. “Collega’s komen bij ons aankloppen met ideeën, die wij helpen faciliteren. Soms contacteren wij docenten om samen een programma op te stellen - als we bijvoorbeeld een specifieke vraag krijgen vanuit de werkwereld. We willen de verbinding zijn tussen collega’s en het werkveld.

Hier en daar waren er wel al collega’s die systematisch opleidingen organiseerden, maar voor veel anderen is dit helemaal nieuw. Daar willen we met de academie verandering in brengen. Dat past natuurlijk binnen het strategische beleidsplan van de UGent rond levenslang leren.

Tegelijkertijd voelden we de nood vanuit de maatschappij. Mensen blijven niet meer hun hele carrière bij dezelfde werkgever. Ze komen vaker in andere functies terecht - die nieuwe competenties vereisen. Wij proberen met antennes aan te voelen wat er leeft via bedrijven waarmee we nauw samenwerken en spelen daar zoveel mogelijk op in.

Christophe Vanhee: "Onze grootste sterkte is de nauwe samenhang tussen onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Dat is zo in regulier onderwijs, maar zeker ook bij levenslang leren. Daarom is het een strategische keuze dat we geen opleidingen organiseren met externe docenten. Natuurlijk wel met gastsprekers, maar dan alleen als het onderwerp ook echt aansluit bij onderzoek in onze vakgroepen. Alle opleidingen worden mee georganiseerd met een ZAP in huis.”