1 op 4 peuters hinkt achterop bij motorische ontwikkeling
(11-06-2021) Een kwart van de 1- tot 3-jarigen scoort onder de referentiewaarden van motorische vaardigheden. Een kwartiertje per dag oefenen zorgt voor een snelle vooruitgang, zo blijkt uit onderzoek van de UGent en VUB in samenwerking met Partena en OZ.
Motorische achterstand begint al in de crèche
Onderzoekers van de UGent en VUB zetten samen met Partena en OZ Kinderopvang een pilootstudie op rond het stimuleren van motorische ontwikkeling bij peuters tussen 1 en 3 jaar. Dat de algemene motoriek van kinderen vanaf 4 jaar er de laatste jaren wereldwijd op achteruitging, ook in Vlaanderen, was reeds bekend. En dat is jammer, want dat heeft invloed op de verdere sociale en sportieve ontwikkeling van een kind. Wie bijvoorbeeld niet goed kan gooien, zal het misschien niet zien zitten om zich later in te schrijven in een (bal)sportclub.
Over de motoriek van kinderen tussen 1 en 3 jaar was er tot nog toe echter veel minder geweten. In de eerste plaats wilden de onderzoekers dus zien of die achteruitgang ook al vast te stellen was bij jongere kinderen. Daarom werden 102 peuters uit 12 verschillende kinderdagverblijven van Partena en OZ kinderen gedurende 20 weken gevolgd, onderverdeeld in een trainingsgroep en een controlegroep.
Verder ging men ook na of een kinderdagverblijf de geschikte setting is om bij te dragen aan motorische ontwikkeling. Volgens Kind & Gezin wordt immers 76,6% van de niet-schoolgaande kinderen tussen 3 maanden en 3 jaar opgevangen in kinderopvang, waardoor je in deze setting een hele grote groep kinderen kan bereiken.
15 minuten gerichte oefeningen per dag
Het was de bedoeling om met gerichte dagelijkse ‘oefeningen’ te focussen op fundamentele bewegingsvaardigheden: voortbeweging (kruipen, lopen, stappen, huppelen…), objectcontrole (gooien, vangen, iets vastpakken…) en evenwicht.
Eline Coppens, doctoranda aan de vakgroepen Bewegings- en Sportwetenschappen van de UGent en VUB bij prof. Matthieu Lenoir en prof. Eva D’Hondt:
“We hadden themaweken waarin telkens ander materiaal centraal stond om het uitdagend te houden voor de peuters en hun begeleiders. Bijvoorbeeld, een krant. Met een opgerolde krant slaan naar een ballon, evenwicht bewaren op een krant, … Na 20 weken boekten de peuters uit de trainingsgroep een grotere vooruitgang op vlak van motorische vaardigheden ten opzichte van hun leeftijdsgenoten in de controlegroep”.
Voortbeweging stimuleren ging echt heel goed, het bevorderen van objectcontrole bleek, zoals verwacht, iets uitdagender. Maar de resultaten zijn erg beloftevol..
Opleiding voor kindbegeleiders verfijnen
Met steun van Partena Ziekenfonds zullen Partena en OZ-kinderopvang samen met de UGent en VUB dit project de komende twee jaar verderzetten. Er zal verder ingezet worden op de gerichte ontwikkeling van motorische vaardigheden in de kinderopvang, en de interventie uit het pilootproject te optimaliseren, waarbij de kindbegeleiders een centrale rol toegemeten krijgen.
Concreet zal de komende tijd worden gewerkt aan een optimale opleiding voor kindbegeleiders en wordt er ook gekeken naar het gebruik van nieuw materiaal dat de motorische ontwikkeling van peuters nog meer kan stimuleren, met daarbij speciale aandacht voor objectcontrole.
De onderzoekers zijn hoopvol dat na afloop van dit project kwaliteitsvol bewegen (m.a.w. leren bewegen op de juiste manier) een essentieel onderdeel kan worden van kinderopvang in Vlaanderen, en dus ook sterker ingebed kan worden in de opleiding van kindbegeleiders.
Info
Prof. Matthieu Lenoir - UGent
Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen
M 0499 26 79 15
matthieu.lenoir@ugent.be
Sarah Masschelein – Partena
Woordvoerster Partena-OZ
M 0474 87 43 86
sarah.masschelein@partena-ziekenfonds.be