Het doel van het Energietransitiefonds (ETF) is om onderzoek, ontwikkeling en innovatie op het vlak van energie binnen de federale energiebevoegdheden aan te moedigen en te ondersteunen. Elk jaar wordt een oproep gelanceerd om projecten in te dienen die binnen drie specifieke thema’s vallen: hernieuwbare energiebronnen in de Noordzee en biobrandstoffen, nucleaire energietoepassingen en bevoorradingszekerheid en netevenwicht.

Dat de UGent zich de voorbije jaren stevig op de kaart heeft gezet als partner voor onderzoek en innovatie op het vlak van energietransitie wordt bij de selectie van de ETF-projecten duidelijk bevestigd. De UGent is namelijk projectleider of –partner in maar liefst 9 van de 20 projecten!

Deze energie-expertise concentreert zich vooral in de UGent valorisatieconsortia EnerGhentIC (energietransitie) en Metals (metalen) en wordt overkoepelend ook ondersteund via het nieuwe UGent waterstofplatform.

"Dat de nauwe samenwerking tussen alle IOF-consortia en de kruisbestuiving tussen de diverse disciplines loont, blijkt duidelijk uit het vertrouwen dat we als UGent krijgen vanuit de federale regering om via onze expertise en zin voor innovatie de energietransitie mee helpen versnellen”, zegt Judith Ooms, business developer EnerGhentIC

Vier projecten in de spotlight

Hieronder vind je de vier projecten waar de UGent projectleider is en zo ook haar eigen expertise op het vlak van waterstof en offshore windenergie ten volle kan benutten:

De combinatie waterstof en offshore energie

• Kunnen we de energie uit zon en wind gebruiken om hernieuwbare molecules op zee te maken? Met MuSE (Molecules at Sea) willen we nagaan wat de opportuniteiten zijn voor het produceren en importeren van hernieuwbare molecules, zoals onder andere waterstof, methanol & methaan, vanuit offshore energieproductie zoals we dit kennen uit wind- of zonneparken. Centraal in dit project staat het onderzoek naar de technische en wetenschappelijke obstakels en kansen hiervoor, maar ook het sociaal-economische en juridische kader met het zicht op een circulaire economie.

Efficiënter onderhoud van wieken windturbines

• Wieken van windturbines krijgen in de harde offshore omgeving heel wat te verduren en moeten dan ook vaak worden onderhouden om te garanderen dat ze zo efficiënt mogelijk blijven werken. Erosie van de wieken heeft een grote impact op de onderhoudskosten en de energieproductie en leidt mogelijk tot microplastics in het milieu. Daarom willen we via het BLEEPID-project nieuwe technieken ontwikkelen om via drone-inspecties de onderhoudsplanning te optimaliseren en zo ook de levensduur van de wieken te verlengen. BLEEPID staat voor 'Towards improved reliability and reduced costs of offshore wind by Blade-Leading-Edge Erosion Prediction and Drone-based Inspection'

Synthetisch methaan in ons energiesysteem

• Via het CO2MBS-project willen we nagaan in hoeverre we CO2 van bv. gascentrales kunnen hergebruiken om er samen met waterstof synthetisch methaan van te maken, en of we dat dan op een efficiënte manier kunnen integreren in ons Belgische energiesysteem. Binnen dit onderzoek wordt rekening gehouden met de bestaande infrastructuur en de geplande waterstofbackbone binnen België en zal worden nagegaan hoe dit synthetisch methaan zal reageren op o.a. het bestaande systeem en materiaal. CO2MBS staat voor 'Integrating CO2 capture and Methanation in the Belgian Energy System'.

Invloed van waterstof op onze pijpleidingen

• Waterstof zal een belangrijke rol spelen in onze energietransitie. Maar om zeker te zijn dat onze huidige pijpleidingen niet worden aangetast door het gebruik van waterstof voor transport en opslag, is onderzoek nodig naar types ‘remmers’ die kunnen worden toegevoegd aan waterstofgas. Die remmers moeten ervoor zorgen dat de aantasting van het metaal van de leidingen onder controle wordt gehouden. Dit onderzoek staat centraal in het HYSource-project ('Mitigating Hydrogen uptake from different Sources in gas pipelines for hydrogen transmission')

Andere geselecteerde projecten

Naast deze vier projecten waarin UGent fungeert als projectleider binnen het consortium, zijn we ook betrokken als projectpartner bij volgende projecten:

• CIREC: Secure and Circular Material flows for Electricity Security of Supply. Onderzoek naar impact van materiaalstromen en –beschikbaarheden voor elektrische bevoorradingszekerheid
• NOHENTRY: Re-use of existing pipeline systems for H2 transport via surface functionalisations inhibiting Hydrogen entry. Onderzoek naar het behandelen van het binnenoppervlak van pijpleidingen en compressoren voor gebruik met waterstof.
• ECOFLEX: ECOsystem to leverage local FLEXibility from multi-energy and e-mobility assets for grid balancing and securing energy supply. Onderzoek naar netflexibiliteit bij introductie energie via slim energiebeheer en slim laden van e-voertuigen.
• Sea2Socket: Short chain from sea to socket. Onderzoek naar bedrijfsmodel rond burgercoöperatie in offshore wind.
• EcoMPV: Eco-designing marine photovoltaic installations. Onderzoek naar de impact van zonnepaneelinstallaties op zee.

Meer informatie

• https://www.ugent.be/energhentic/en
• https://www.ugent.be/metals/en
• https://www.ugent.be/techtransfer/nl/actueel/nieuws/waterstofplatform-hydrogen-officieel-gelanceerd

De projectenoproep voor het Energietransitiefonds van FOD Economie leverde dit jaar meer dan 60 projectaanvragen op. Op 10 juni 2022 besliste de federale ministerraad om subsidie te verlenen aan 20 van deze projecten voor een totaalbedrag van meer dan 24.500.000 euro.

Cijfers en contact

MuSE

• Projectpartners: UGent, UCLouvain
• Projectduur: 3 jaar
• Totale projectbudget: 1,7 miljoen euro
• Contactpersoon UGent: louis.sileghem@ugent.be

CIREC

• Projectpartners: VITO, ICEDD, VUB, UGent
• Projectduur: 3 jaar
• Totale projectbudget: 1,3 miljoen euro
• Contactpersoon UGent: thijs.VandeGraaf@ugent.be

CO2MBS

• Projectpartners: UGent, VITO, energyville, UCLouvain
• Projectduur: 3 jaar
• Totale projectbudget: 980.000 euro
• Contactpersoon UGent: mark.saeys@ugent.be

BLEEPID

• Projectpartners: UGent, Sirris, Engie Laborelec
• Projectduur: 3 jaar
• Totale projectbudget: 1,1 miljoen euro
• Contactpersoon UGent: dieter.fauconnier@ugent.be

HySource

• Projectpartners: UGent, Fluxys Belgium
• Projectduur: 3 jaar
• Totale projectbudget: 725.000 euro
• Contactpersoon UGent: kim.verbeken@ugent.be

NOHENTRY

• Projectpartners: OCAS, UGent
• Projectduur: 3 jaar
• Totale projectbudget: 975.000 euro
• Contactpersoon UGent: stefaan.cottenier@ugent.be

ECOFLEX

• Projectpartners: VUB, UGent, Flux50, Haulogy.net, Flexcity, Pluginvest, TWEED, IDETA
• Projectduur: 3 jaar
• Totale projectbudget: 3 miljoen euro
• Contactpersoon UGent: JanJ.desmet@ugent.be

Sea2Socket

• Projectpartners: REScoop Vlaanderen, COCITER, Ecopower, Josworld, UGent, UMons, REScoop Wallonië, 70 GigaWatt Consulting
• Projectduur: 3 jaar
• Totale projectbudget: 1,5 miljoen euro
• Contactpersoon UGent: marten.ovaere@ugent.be

EcoMPV

• Projectpartners: Royal Belgian Institute of Nat. Sciences, UGent, Tractebel, Jan De Nul, Dredging International (DEME)
• Projectduur: 3 jaar
• Totale projectbudget: 1,5 miljoen euro
• Contactpersoon UGent: koen.sabbe@ugent.be; wim.vyverman@ugent.be