Korte beschrijving

iatomeeën, kiezelhoudende microalgen, behoren tot 's werelds meest productieve primaire producenten en dragen ongeveer een vijfde bij aan de wereldwijde zuurstofproductie. Ze worden gekenmerkt door een enorme biodiversiteit en een bijna alomtegenwoordige aanwezigheid in de biosfeer, met habitats in zoetwater-, mariene en natte terrestrische omgevingen. Bijgevolg zijn er meerdere levensstijlen en overlevingsstrategieën ontwikkeld om in een breed scala aan lichtklimaten, temperatuurbereiken en ecologische niches te passen. Ze worden beschouwd als een van de meest diverse groepen eukaryoten en vormen de meest diverse groep microalgen, met een geschat aantal van 100,000 tot 200,000 soorten. Seksuele voortplanting is de belangrijkste drijfveer van speciatie, maar bij diatomeeën is het ook het belangrijkste mechanisme om celgrootte te herstellen. Als resultaat van hun kenmerkende silica celwand veroorzaken herhaalde mitotische delingen een geleidelijke afname van de celgrootte van diatomeeënpopulaties, met celdood tot gevolg. Seksuele voortplanting kan echter gestart worden onder een soortspecifieke groottedrempel. Gameten worden geproduceerd en versmelten tot een zygote, die uitzet tot een auxospore, een grote cel uniek voor diatomeeën, die uiteindelijk een grote initiële cel vrijgeeft, waardoor de oorspronkelijke celgrootte wordt hersteld. Hoewel goed beschreven, zijn de moleculaire drijfveren van deze karakteristieke opeenvolging van seksuele celstadia bijna volledig onontgonnen. In deze thesis voerden we fysiologische experimenten uit in combinatie met genomics, transcriptomics en genoommodificatie om de genetische basis van levenscyclus-regulatie te onderzoeken in de pennate diatomee Cylindrotheca closterium, die we hier als een nieuw model introduceren.