Korte beschrijving

Dit proefschrift onderzoekt het potentieel van optisch gestimuleerde luminescentie (OSL) signalen van kwarts om sedimenten te dateren die verhit werden door de mens tijdens de productie van houtskool (meilers) en het koken (haardkuilen). De nadruk ligt op resten uit de laatste paar eeuwen (na 1650 CE) waarvoor de radiokoolstofmethode (14C) geen betekenisvolle ouderdomsinformatie kan aanleveren. De accuratesse van een algemeen gebruikte OSL-methodologie wordt eerst onderzocht door de resultaten te vergelijken met onafhankeljke ouderdomsinformatie (historische bronnen, archeomagnetisme, en – voor pre-1650 resten – 14C-datering). Voor het merendeel van de onderzochte sporen wordt de gekende ouderdom niet systematische over- of onderschat. Voor verhitte zandige sedimenten in één studiegebied zijn de OSL-ouderdommen echter significant ouder dan de 14C-dateringen. Het is niet duidelijk of dit te wijten is aan een onvolledige maar homogene opnulstelling van de OSL-klok, de onafhankelijke ouderdomsinformatie, en/of specifieke houtskoolproductieprocessen op deze locatie. De precisie van OSL-datering wordt dan geëvalueerd in vergelijking met deze die met 14C kan worden bereikt. Vooral voor sporen die recenter zijn dan 1650 CE, kan de precisie van OSL significant beter zijn. OSL datering laat bovendien toe om vergelijkbare resten relatief van elkaar te onderscheiden met een tijdsresolutie van 2-4% (i.e. ongeveer 10 jaar voor de laatste paar eeuwen). Het algemene besluit is dat OSL-datering van kwarts een accuraat en bruikbaar alternatief is voor 14C. De methode biedt vooral een meerwaarde om sporen uit de laatste paar eeuwen te dateren, en dit met een voordien ongekende tijdsresolutie.