InMyName
(24-05-2022) In My Name, een burgerwetsvoorstel voor duidelijke en eerlijke regularisatiecriteria.
We hebben 35.000 handtekeningen verzameld van Belgische burgers die ons voorstel voor deze burgerwet hebben ondertekend waardoor we spreekrecht hebben in het federale parlement. Maar... de commissie die over deze burgerwetsvoorstellen beslist, start de procedure om de handtekeningen te tellen niet op, omdat het "te veel werk" is om de online en de "offline" (op papier) handtekeningen te controleren, hoewel deze combinatie van handtekeningen geldig is. Een bureaucratisch probleem dat een democratisch proces tegenhoudt. Wij kunnen dit niet aanvaarden.
In My Name, misschien hebben jullie al van deze campagne gehoord. Een campagne gedragen door drie collectieven van ongedocumenteerde medeburgers, ondersteund door tientallen middenveldorganisaties en burgers, gedocumenteerd en ongedocumenteerd. Na tientallen manifestaties, betogingen, petities (o.a. wearebelgiumtoo waar 45.000 burgers hun naam onder zetten), bezettingen en ook de hongerstaking van deze zomer, is dit een nieuwe stap in de strijd richting een meer rechtvaardig migratiebeleid. De campagne InMyName is opgestart om een burgerwetsvoorstel in het federaal parlement besproken te krijgen. Een burgerwetsvoorstel gebaseerd op vijf speerpunten:
1. Een einde aan de willekeur: er moeten duidelijke criteria komen voor het regularisatie proces, die rekening houden met de onmogelijkheid om terug te keren, langdurige verankering en bepaalde vormen van kwetsbaarheid.
2. De aanstelling van een onafhankelijke regularisatiecommissie bestaande uit betrokkenen in de sector. Zij gaan over de uiteindelijke beslissing in het geval van beroepsprocedures na afwijzing.
3. De mogelijkheid om de aanvraag tot regularisatie in te dienen in België, in plaats van bij de Belgische diplomatieke of consulaire post in het buitenland.
4. Het stoppen van de criminalisering van mensen die door de staat niet als burger worden erkend. Regularisering mag niet worden geweigerd vanwege ongedocumenteerd werk of overtredingen die verband houden met de migratieroute.
5. Regularisatie op basis van een gepersonaliseerd project: migratie is rijkdom. Daarom stellen we een traject van regularisatie voor op basis van een persoonlijk project. De persoon zal worden ondersteund door een adviseur die hen zal helpen en volgen tijdens de ontwikkeling van hun project.
Duidelijkheid in de regularisatieprocedure is nodig. Ons land voert met haar onvoorspelbare erkenningsprocedures, gedwongen uitzettingen, detentiecentra en Europese grensbewaking, een inhumaan beleid ten opzichte van niet erkende burgers. De Europese Unie investeert elk jaar honderden miljoenen euro’s in gewelddadige grensbewaking, en daarbovenop kost het huidige uitzettingsbeleid van de Belgische overheid tientallen miljoenen euro’s per jaar. Dat wordt betaald met ons belastinggeld. Daarnaast lijkt de huidige regularisatiewet meer op een loterij dan op een goed gekaderde procedure die onze rechtstaat waardig is. In december 2021 ondertekenden 160 advocaten een open brief om aan te klagen dat er op dit moment geen heldere regularisatiecriteria zijn. Wie wel of niet erkend wordt is op dit moment willekeurig. Het is voor deze advocaten onmogelijk om hun cliënten op een degelijke manier bij te staan als zelfs zij, de specialisten, de criteria niet kennen. Dit beleid is een gedeelde verantwoordelijkheid van alle erkende burgers. Het parlement dat deze wetten heeft gestemd en aanhoudt representeert ons, en het is aan ons om onze volksvertegenwoordigers aan te zetten tot actie.
“Onzichtbaar” of niet, niet erkende burgers zijn burgers van onze samenleving: ze gaan naar school, leven en werken net als alle andere burgers op “ons” grondgebied en dragen zo bij aan de maatschappij. De samenleving heeft hun arbeidskracht nodig, niet in het minst omdat niet erkende burgers vaak werken in knelpuntberoepen. Door hun legale status worden niet erkende burgers gedwongen tot ongedocumenteerd werk, waardoor de kans op slechte werkomstandigheden en uitbuiting groot is. Onder meer gebouwen van de Europese Commissie in Brussel, het vernieuwde metrostation Kunst-Wet en zelfs een politiekantoor werden mee gebouwd door niet-erkende handen. Het feit dat niet erkende medeburgers geen recht hebben op sociale zekerheid maakt deze situaties niet alleen precairder, het is ook een financiële verliespost voor de samenleving. ACV Brussel berekende dat er 65 miljoen euro per maand zou bijkomen aan sociale bijdragen mochten ⅔ van de niet erkende burgers het recht hebben om bij te dragen.
En het is gelukt! Op 17 mei overhandigden we 35.000 handtekeningen aan de Kamer en kan de procedure van het tellen van de handtekeningen beginnen. 35.000 handtekeningen, dat zijn er 10.000 “te veel” aangezien er 25.000 nodig zijn om een burgerwetsvoorstel besproken te krijgen in het federaal parlement. Maar… een héél grote maar… Een kleine preview van wat we hopelijk op 23 mei in de krant krijgen als opiniestuk…
Vivaldi bespeelt het deuntje van burgerparticipatie op een valse viool
Onze democratie heeft het lastig. Of liever: mensen hebben het steeds lastiger met ‘de politiek’. De kloof gaapt en de burger erbij. “Het is meer dan wat ruis op de lijn”, zo analyseerde minister Annelies Verlinden onlangs nog zelf. “Het gaat om geknakte verbindingen.”
Om de lijn te herstellen zet de regering extra in op burgerparticipatie. Vivaldi wil graag onze ideeën horen, en niet enkel in het stemhokje. Zo loopt nu voor het eerst een grootse burgerbevraging over de Belgische staatsstructuur: ‘een land van de toekomst’. Elke burger vanaf zestien mag zijn zegje doen, zeker ‘wie zich niet gehoord voelt’. Alleen blijkt de bevraging nog ingewikkelder dan onze staatsstructuur zelf. Verhoogt ze de participatie of de irritatie?
Veel minder promotie (dan de 1,1 miljoen voor het reclamebureau achter deze bevraging) is er voor die andere burgerparticipatieve regeling die al in 2019 gelanceerd werd: ‘het burgerinitiatief’. Dat nodigt burgers uit om zelf een wetsvoorstel in te dienen. Je post het gewoon op de website van de Kamer. En als er ook 25.000 andere Belgen hun handtekening mee onder zetten, wordt het besproken in het parlement.
Na precies drie jaar oogt de oogst opvallend mager. Zo’n honderd burgerwetsvoorstellen werden al ingediend, slechts één haalde de eindmeet: een voorstel van de vakbonden voor automatische indexering van lonen en uitkeringen. Tot afgelopen week. Toen haalden wij als ongebonden burgers met en zonder papieren, verenigd als In My Name, de 35.000 handtekeningen voor ons burgerwetsvoorstel voor een transparanter regularisatiebeleid. Een cadeau voor de democratie, vonden we zelf: 35.000 Belgen van over het hele land die toch nog blijken te geloven in de politiek. Feestelijk kwamen we dat geschenk op 17 mei zelf overhandigen aan het parlement.
De reactie van de Kamer? Kafka in het kwadraat. De maandenlang verzamelde handtekeningen worden niet aanvaard omdat de tien bevoegde ambtenaren zich geen weg weten om de mogelijke dubbels te checken tussen 13.000 digitale en 22.000 papieren namen. ‘Te veel werk.’ Nochtans stemde men nog geen maand geleden wel in met die combinatie, en voorziet ook het koninklijk besluit van 2019 in die dubbele optie. Is men dan op het parlement zo verschoten dat er ineens toch een succesvol burgerinitiatief in de bus viel? Willekeur kleurt niet alleen ons regularisatie-, maar ook ons participatiebeleid. Laat graag je stem horen, maar luisteren doen we niet?
Deze bureaucratische scherts komt bovenop alle technische manco’s van de federale website waar burgers met hun eID-kaart of via Itsme digitaal moeten tekenen. Eén keer op twee lukt het niet in één keer. Voor één op vijf enthousiastelingen lukt het ook niet na meerdere keren. Verhoogt dit de participatie of de irritatie? Anno 2022 blijkt teruggrijpen naar het klassieke papier de enige keus.
Intussen is er zelfs al een burgerwetsvoorstel ingediend rond het burgerwetsvoorstel zelf, om het drastisch te vereenvoudigen. Reactie van minister Verlinden van Democratische Vernieuwing onder dat voorstel: “Er is op dit moment geen intentie om het Burgerinitiatief (wet van 2 mei 2019) te wijzigen.” Aha. Dus we mogen als burger eigenlijk enkel wetsvoorstellen indienen die passen binnen de politieke plannen? België op zijn best.
Niet toevallig blijken gelijkaardige regelingen in onze buurlanden zoveel laagdrempeliger én succesvoller. In Nederland, Duitsland en Groot-Brittannië heb je respectievelijk 40.000, 50.000 en 100.000 handtekeningen nodig om als burger een wetsvoorstel in het parlement te krijgen, maar volstaan je naam en enkele identificatiegegevens. Daarna voeren parlementaire diensten gewoon een simpele steekproef uit om alle handtekeningen te controleren op hun rechtsgeldigheid. Burgerparticipatie gaat er vóór op staatsbureaucratie. In België geldt blijkbaar het omgekeerde.
Kinderziektes? Voor ongedocumenteerde medeburgers komt deze surreële toestand bovenop jarenlange uitbuiting, niet-erkenning van hun grondrechten én een hongerstaking met uiteindelijk gebroken beloftes. Voor tientallen vrijwilligers die zich maanden uit de naad hebben gewerkt voor democratie en basisrechten - van de zondagse markt tot de sportclub - is dit het zoveelste signaal dat je maar beter niets kan doen. Dat er toch niet geluisterd wordt.
De grootste verliezer zal evenwel de politiek zelf zijn. Zo onhandig en zelfs onvermogend poogt ze telkens weer de kloof te dichten dat ze die net eigenhandig vergroot. Van lokale burgerraden ná de politieke beslissing tot partijen die zogenaamd vervellen tot ‘beweging’: zolang de politiek haar participatieve deuntje vals blijf spelen, moet ze echt niet verrast zijn dat de verbinding knakt.
Beste kamerleden, u wilde zo graag onze mening horen? Hier dan: geef met uw commissie Petities dinsdag alsnog het signaal dat jullie dat volgehouden geloof van 35.000 Belgen in de democratie niet willen beschamen, maar net toejuichen. En dat jullie het allereerste succesvolle wetsvoorstel van ongebonden burgers in België toch parlementair wensen te bespreken. Wij deden ons werk. Doe nu eindelijk het uwe.
We startten een mailactie op, op de website www.inmyname.be vind je de knop “stuur een mail”, waarmee je rechtstreeks naar de voorzitster van de commissie Petities een mail kan sturen om je bezorgdheid te uitten over deze schending van onze burgerrechten.
Je kan ook nog steeds het burgerwetsvoorstel tekenen, aangezien de Kamer ons tot het einde van deze legislatuur tijd heeft gegeven om extra handtekeningen te verzamelen. Wij willen hier echter niet verder op inzetten, wij deden ons werk. Het is tijd dat de Kamer nu hun werk doet zodat niet enkel ons burgerwetsvoorstel, maar ook elk ander burgerwetsvoorstel dat aan de voorwaarden voldoet, effectief besproken wordt.
Enkele referenties naar opiniestukken en/of krantenartikels met een vermelding van In My Name, voor wat extra context:
- VERKLARING VAN GENT - (inmyname.be)
- Waarom de Belgische klimaatbeweging zich moet verenigen achter IN MY NAME –
- Campagne voor een humaan regularisatiebeleid – Redactie Radio Centraal
- 250 mensen stappen mee met sans-papiers van Molenbeek naar DVZ | BRUZZ