Concept van bemiddeling

Bemiddeling in het algemeen is een maatschappelijke praktijk in ontwikkeling. Bemiddeling is een traject ter conflictoplossing die reeds in vele buitenlandse landen een volwaardige plaats heeft verworven in het rechtsbestel. Sinds de wet van 2005 kreeg bemiddeling ook in België een plaats toegewezen in het rechtsbestel. Op vandaag kan binnen het kader van de nieuwe wet niet alleen bemiddeld worden in familiezaken, maar ook in burgerlijke, sociale en handelszaken.
De permanente vorming heeft als doel de bemiddeling te kaderen tegen deze ruimere achtergrond.

Bemiddeling veronderstelt om via communicatie en overleg duidelijkheid tot stand te brengen omtrent een conflict en te komen tot een gemeenschappelijke probleemdefinitie van dit conflict.

Voor de betrokkenen betekent dit:

• bereidheid tot luisteren en tot spreken
• bereidheid tot wederzijds beluisteren van de beleving van het gebeuren
• bereidheid tot opnemen van verantwoordelijkheid
• bereidheid tot het interactief zoeken naar mogelijkheden om het conflict te hanteren, derwijze dat elke betrokkene zich erkend weet in zijn ervaring van het conflict.

Bemiddeling steunt aldus op een wederzijds doordacht engagement van de partijen om zich te verbinden tot onderhandelen volgens een bepaalde methode. Het is een formeel engagement en geen vrijblijvende informele conversatie.

Volgende principes vormen de basis van deze opleiding:

• meerpartijdigheid van de bemiddelaar.
  De bemiddelaar moet erover waken dat de standpunten van elk van de betrokken partijen gerespecteerd worden, en dat elke partij zich erkend voelt. De bemiddelaar tracht, rekening houdend met eventuele machtsonevenwichten, eenieder evenveel invloed te geven in de onderhandeling. De bemiddelaar beheert de onevenwichten.
• inhoudelijke neutraliteit van de bemiddelaar.
  De betrokkenen komen tot een gezamenlijk akkoord of niet. De bemiddelaar geeft geen advies en brengt hen niet tot een welbepaalde regeling. De bemiddelaar zet meningen naast elkaar en geeft relationele spanningen een plaats, opdat betrokkenen kunnen onderhandelen over hun inhoudelijk conflict. De bemiddelaar zorgt ervoor dat zij goed geïnformeerd zijn zodat zij weloverwogen eigen beslissingen kunnen nemen. De bemiddelaar is beheerder van de informatie.
• procesdirectiviteit van de bemiddelaar.
  De bemiddelaar informeert en leidt het proces van onderhandeling tussen de partijen en organiseert, binnen het kader dat hem is aangereikt, de hiervoor nodige gesprekken en contacten. De bemiddelaar bewaakt dat de gekozen onderhandelingsmethode en de bemiddelingsprocedure worden gerespecteerd.
• vertrouwelijkheid van de bemiddeling.
  De bemiddelaar geeft geen informatie over de bemiddeling aan derden, tenzij met goedkeuring van alle betrokkenen, of in de gevallen door de wet bepaald. Vertrouwelijkheid betekent ook dat de bemiddelaar niet verplicht kan worden om te rapporteren over de inhoud van en de discussies tijdens de bemiddeling. De bemiddelaar is gebonden aan het beroepsgeheim.
• vrijwillige toegang tot de bemiddeling.
  De onderhandelaars kiezen vrijwillig voor bemiddeling, verplichte deelname aan bemiddeling kan leiden tot slechte overeenkomsten die enkel instrumenteel worden afgesloten.