Zinsstructuur

Volg deze tips

Schrijf heldere, leesbare zinnen

Je kan je zinnen controleren met de leesbaarheidsindex Douma. Je krijgt dan een score tussen 0 (onleesbaar) en 100 (prettig leesbaar).

Deze zin scoort 6 op leesbaarheid. De zin is te lang en bevat veel ondergeschikte zinnen (waardoor, want) die niet te volgen zijn.

Responsiviteit kan specifiek omschreven worden als in welke mate moeders hun gedrag aanpassen aan de veranderingen in hun kind hun interesses en activiteiten waardoor het ook belangrijk is om te weten welke invloed responsiviteit (van de moeder) heeft op de het cognitief ontwikkelen van een kind, want het is een onderdeel van welke invloed moederlijke sensitiviteit heeft op het kind.

Een mogelijke herwerking van bovenstaande zin:

Responsiviteit verwijst naar de mate waarin moeders hun gedrag aanpassen aan veranderende activiteiten en interesses van hun kind. Onderzoek wijst uit dat responsiviteit gedeeltelijk bepaalt welke invloed moederlijke sensitiviteit op een kind heeft. Het is dan ook essentieel om in kaart te brengen welke invloed responsiviteit heeft op de cognitieve ontwikkeling van het kind.

Leesbaarheid kan je ook met Word testen: onder 'spellingscontrole' vind je de optie 'leesbaarheidsstatistieken'.

Zorg voor een goede zinslengte.

- te korte zinnen. Om deze staccatostijl te vermijden moet je nagaan welk verband je wil uitdrukken tussen je zinnen. Gebruik structuur- en verbindingswoorden om je zinnen aan elkaar te hangen.

Voedseltaksen kunnen de volksgezondheid verbeteren. Bewijs hiervoor werd al geleverd. Maar de voedseltaks moet groot genoeg zijn. Zo kan er effect zijn op bevolkingsniveau.

Een mogelijke herwerking van bovenstaande zinnen:

In bovenstaande paragraaf werd er reeds bewijs geleverd dat voedseltaksen de volksgezondheid kunnen verbeteren. Om een significant effect op bevolkingsniveau te kunnen waarnemen, moet de voedseltaks echter groot genoeg zijn.

- te lange, complexe zinnen. Academische zinnen bevatten gemiddeld 20 à 25 woorden per zin. Lees je zin hardop: wanneer je naar adem moet happen, betekent dat dat je zin te lang is.

1 zin = 1 idee. Zorg ervoor dat je de informatie in de zin goed ordent.

bv. De tweede zin in onderstaand voorbeeld begint met volledig nieuwe informatie, waardoor de zinnen niet goed aan elkaar hangen en je een verbrokkelde stijl creëert. Enkel als je nadruk wil leggen, kan je nieuwe informatie vooraan in de zin zetten.

Dit fragment schetst een beeld van België kort na de Eerste Wereldoorlog en geeft daarnaast ook aan hoe het met België tijdens die oorlog vergaan was. Kortrijk, een van de grootsteden die dicht aan het front lag, zal in deze studie als onderzoeksdomein genomen worden.

Zorg ervoor dat elke zin een onderwerp en een persoonsvorm heeft.

bv. Dit met arbitraire bewegingen die niet stimulus-gebonden waren tot gevolg. -> Dit resulteerde in arbitraire bewegingen die niet stimulus-gebonden waren.

Zorg voor harmonieuze verbindingen tussen de zinnen. Gebruik verwijswoorden.

bv. Ten slotte stellen de eisers dat het verbod niet zinvol was omdat een aantal exemplaren al verkocht was. Daaruit volgde dat aan het vereiste van proportionaliteit niet voldaan is.

Gebruik overgangszinnen.

Dat heeft vier gevolgen. OF Niet alleen het bovenstaande X, maar ook Y heeft ...

Gebruik parallelle constructies.

bv. De groene revolutie had economische gevolgen en consequenties op ecologisch en sociaal vlak. Deze zin moet zijn: De groene revolutie had economische, ecologische en sociale gevolgen.

Maak logische opsommingen. Gebruik daarbij dezelfde grammaticale constructie.

bv. Ze stellen dat de ‘monitorial citizen’ vier belangrijke kenmerken heeft (Dejaeghere & Hooghe, 2006: 404-419):

Deze burger is nog steeds geïnteresseerd in de politiek en blijft op deze manier op de hoogte van mogelijke gevaren voor zichzelf of zijn omgeving; Deze burger moet niet enkel interesse tonen, zij/hij moet ook van tijd tot tijd kunnen interveniëren. Zij/hij moet dus ook over politiek zelfvertrouwen beschikken; Deze burger moet reageren en participeren wanneer hij dit noodzakelijk acht. Dejaeghere en Hooghe hanteren op dit vlak de interpretatie die Schudson zelf geeft aan zijn werk: de ‘monitorial citizen’ is geen passieve burger, maar is wanneer zij/hij dit nodig vindt wel degelijk actief; De politieke participatie van deze burger vindt plaats in een niet-routinematig en niet-geïnstitutionaliseerd verband. (Van den Bosch Dries, Scriptie: Van clubhuis naar gironummer, p. 34)

Vind de oplossing voor je probleem: bekijk ook zware taal

Ik schrijf te korte zinnen. Stilisten spreken van ‘gehakt stro’, ‘brokkelstijl’ of ‘staccatostijl’.

Ga na welk verband (bijv.: oorzaak-gevolg, tegenstelling) je wil leggen tussen twee of meer (te) korte zinnen. ‘Lijm’ de zinnen daarna aan elkaar met een structuuraanduider die dat verband uitdrukt.

Origineel: De strategisch-politieke gronden van Clovis’ bekering zijn duidelijk. Het was een uitgekiende strategische zet. Het was geen daad van religieuze overtuiging. Clovis had de steun nodig van de Romeinse senatoriale elite. Hij moest een stabiel rijk in Gallië uitbouwen. Het sacrale koningschap gaf hem een legitieme basis om te regeren. Het sacrale koningschap stelde hem boven de andere, ‘barbaarse’ vorsten. Hij kreeg heel wat bondgenoten door zijn christelijkheid. Hij kreeg de Byzantijnse keizer als bondgenoot.

Herschrijving: Clovis’ bekering was een uitgekiende strategische zet en geen daad van religieuze overtuiging. Drie voorbeelden staven de strategisch-politieke gronden van zijn bekering. In de eerste plaats had Clovis de steun nodig van de Romeinse senatoriale elite om een stabiel koninkrijk in Gallië uit te bouwen. Ten tweede gaf het sacrale koningschap hem een legitieme basis om te regeren en stelde het hem bovendien boven andere, ‘barbaarse’ vorsten. Tot slot kreeg Clovis heel wat bondgenoten door zijn christelijke bekering, onder meer de Byzantijnse keizer.

Ik schrijf te lange, complexe zinnen.

Lees lange zinnen die over drie of meer regels doorlopen altijd even hardop. Hap je naar adem, dan heeft de lezer ook vaak ‘ademruimte’ nodig. Dat kan bijvoorbeeld door je zin over twee of meer zinnen uit te splitsen.

Lange zinnen worden vooral als complex ervaren als ze tal van bijzinnen in de bijzinnen bevatten.

Richtlijn is dat je (academische) zinnen maximum 20 tot 25 woorden bevatten en dat je om de 8 à 10 woorden een persoonsvorm introduceert.

Voorbeeld 1:

Origineel: Als dat het geval is, bieden ze de overheid objectieve cijfers en kan er in gesprek worden gegaan met de sector om zo samen oplossingen te vinden en kunnen bedrijven die zich schuldig maken aan discriminatie, wat bij wet verboden is, gestraft worden. (43 woorden)

Herschrijving:(*) In dat geval bieden ze de overheid objectieve cijfers. Die dienen als basis voor een gesprek met de sector over oplossingen en om discriminerende bedrijven te straffen. Discriminatie is immers bij wet verboden.

(9+18+6 woorden).

Voorbeeld 2:

Origineel: Het is belangrijk hier te nuanceren door te stellen dat de regering en kern na de revolutie niet vijandig waren tegenover de volkstaal en dat de volkstaal zelfs beschouwd werd als een uiting van de Vlaamse identiteit.

Herschrijving: Het is belangrijk die uitspraak te nuanceren: de regering en kern waren na de revolutie niet vijandig tegenover de volkstaal. Integendeel, de volkstaal werd zelfs beschouwd als een uiting van de Vlaamse identiteit.

Ik schrijf complexe zinnen door lange aanlopen, tangconstructies en/of nominalisaties.

Een zin met een lange aanloop is een zin waarin een of meerdere lange bijzinnen vóór de hoofdzin staan. Daardoor moet de lezer (te) lang wachten op de kernboodschap van de zin. Zulke zinnen herschrijf je het best door de zin op te splitsen in verschillende zinnen en de hoofdzin daarbij vooraan te plaatsen.

Een tangconstructie is een zinsconstructie die ontstaat als woorden die bij elkaar horen te ver van elkaar afstaan (bijv.: een lidwoord en een zelfstandig naamwoord, een hulpwerkwoord en een hoofdwerkwoord). De oorzaak zit hem vaak in een bijzin die ingeklemd wordt (‘in de tang genomen) tussen die woorden. Tangconstructies kun je gemakkelijk herschrijven door bij elkaar te plaatsen wat bij elkaar hoort. Vervolgens maak je van de tussenzin een aparte zin en geef je het verband tussen de zinnen aan met een gepaste structuuraanduider. (Voor een tabel met structuuraanduiders, zie: § 2.9.)

Origineel: De organisatie bleef (> hoort bij ‘steun bieden’), gedurende de oorlog in Ethiopië, die nog vier jaar bleef duren, waarbij Haile Selassie ondertussen mee aan het front verbleef, steun bieden (> hoort bij ‘bleef’) op financieel vlak. (Afrikanistiek)

Herschrijving:(*) De organisatie bleef financiële steun bieden tijdens de oorlog in Ethiopië. Die oorlog zou nog vier jaar duren. Haile Selassie verbleef ondertussen mee aan het front.

Een nominalisatie is een werkwoord dat vermomd is als zelfstandig naamwoord. Je vervangt het werkwoord dan door ‘het/de/een + een zelfstandig naamwoord afgeleid van een werkwoord (‘infinitief’ of ‘werkwoordstam + achtervoegsel’) + voorzetsel (bijv.: een tekst structureren > het structureren van de tekst). Nominalisaties maken je tekst onnodig zwaar en langer en ze halen de actie uit je tekst.

Origineel: In België werd er na de mislukking van het versturen van de brieven grote razzia’s georganiseerd, met als gevolg dat de overblijvende joden onderdoken.

Herschrijving:(*) De nazi’s organiseerden grote razzia’s in België, nadat ze er niet in waren geslaagd om de brieven te versturen. Daardoor doken de overblijvende joden onder.