Steunpunt Ruimte

Samen met de KULeuven en de UAntwerpen was AMRP-UGent de belangrijkste aanjager voor zogenoemde Ruimtelijke Living Labs. In deze ‘Living Labs’ werken verschillende onderzoekers samen in het testen van planningsconcepten en -opties in twee onderzoeksgebieden:

De strook rond de N16 die zich uitstrekt over het grondgebied van Sint Niklaas, Temse, Bornem, Puurs, Willebroek en Boom. Tijdens de ‘Living Labs’ willen we in dit gebied ruimtelijke strategieën uittesten voor het optimaliseren van het polycentrisch functioneren; voor het vergroten van de veerkracht ten aanzien van demografische veranderingen; en het verbeteren van het ruimtelijk rendement.
Het gebied Aalst- Bellebeekbekken dat zich uitstrekt over het grondgebied van Aalst, Erembodegem, Denderleeuw, Liedekerke, Teralfene en het Bellebeekdeelbekkengebied (zie onderstaande kaart). Tijdens de ‘Living Labs’ willen we in dit gebied ruimtelijke strategieën uittesten voor het vergroten van de veerkracht ten aanzien van klimaatverandering; het vergroten van de veerkracht ten aanzien van demografische veranderingen; het vergroten van de veerkracht van de bioproductieve ruimte; en het verbeteren van het ruimtelijk rendement.

In deze ‘Living Labs’ worden nadrukkelijk stake- en shareholders betrokken bij het iteratieve proces van ontwikkelen, testen en verbeteren van innovatieve ruimtelijke planningsstrategieën. Mapping van waarden, belangen, ruimtelijke praktijken en –gevoeligheden enerzijds en communicatie, kennis- en ervaringsuitwisseling anderzijds zijn hiervoor essentiële bouwstenen.

Opdrachtgever: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement RWO
Onderzoeksprogramma: Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek
Periode: 2012 – 2015
Afdeling Mobiliteit en Ruimtelijke Planning is coördinator in het onderzoeksnetwerk AMRP is verantwoordelijk voor Deelstudie 4 (Infrastructuur) van Werkpakket 1 (Polycentrisme), Deelstudie 1 (Veerkracht en klimaat) van Werkpakket 2 (Veerkracht) en Deelstudie 2 (Evaluatie van het ruimtelijk beleid) van Werkpakket 4 (Monitoring en evaluatie). AMRP is verantwoordelijk voor de inhoudelijke coördinatie:
- WP1: Polycentrisme, Deelstudie 4: Infrastructuur. Het doel van deze deelstudie is na te gaan in hoeverre bestaande verkeersnetwerken afgestemd zijn op het huidige en/of verwachte verplaatsingsgedrag en bijhorende verkeerspatronen. Dit zal onder meer gebeuren door middel van een vergelijking tussen het werkelijke en het gewenste verplaatsingsgedrag (welke vervoerswijzen, welke routes worden gebruikt?). Waar verschillen optreden, kan ingeschat worden in hoeverre het wenselijk is om aan de verplaatsingsbehoefte te voldoen (ontbrekende relatie in het netwerk), dan wel om de behoefte veeleer naar andere routes of andere modi te dwingen (sturend gebruik van categorisering).
- WP2: Veerkracht, Deelstudie 1: Veerkracht en klimaat. Deze deelstudie bestudeert de (ruimtelijke) veerkracht tegenover overstromingen. Omdat het in de context van klimaatverandering niet haalbaar is om alle gebieden te vrijwaren van overstromingen, zullen de strategieën om Vlaanderen overstromingsbestendig te maken zich ook deels moeten richten op het aanpassen of herlokaliseren van de ontwikkelingen en activiteiten in overstromingsgevoelige gebieden. Aan de hand van cases wordt de haalbaarheid hiervan onderzocht.
- WP4: Monitoring en evaluatie, Deelstudie 2: Evaluatie van het ruimtelijk beleid. Deze deelstudie gaat op zoek naar/ontwikkelt evaluatiemethodes die toepasbaar zijn in de context van het Vlaamse ruimtelijk beleid. Verschillende ruimtelijke processen/projecten worden geëvalueerd, rekening houdend met de ruimtelijke structuur, het planningsinstrumentarium en beleid, de verschillende actoren en de andere onderzoekslijnen van het Steunpunt Ruimte. Doelstelling van deze cases is het toetsen van de evaluatiemethodes en het formuleren van suggesties voor aanpassingen aan de planningsinstrumenten, -processen en -concepten.
Medewerkers AMRP: Prof.dr.ir. Luuk Boelens, Prof.dr. (em.) Georges Allaert, Dr. ir.-arch. Kobe Boussauw, Dr. ir.-arch. Ann Pisman, Prof. ir. Dirk Lauwers, Ir.-arch. Barbara Tempels, Els Terryn, Ir. Dominique Gillis