Optimaliseer comfort en hygiëne

Welk soort zaagsel wordt het best gebruikt?Zaagsel

Grofgemalen zaagsel van zachte houtsoorten verdient de voorkeur. Er treedt het minst bacteriële groei op bij grofgemalen zaagsel van zachte houtsoorten. Bepaalde soorten zaagsel laten meer of minder bacteriële groei toe. vooral goedkopere partijen zaagsel, waarin donkere plekken van de boomschors te zien zijn, geven een hogere kans op de aanwezigheid van Klebsiella. In zaagsel verpakt in balen werd tot nu toe nog nooit Klebsiella aangetroffen. Dit zaagsel is wel duurder, maar het heeft een hogere kwaliteit. Ook de grootte van de deeltjes van het beddingmateriaal spelen een rol. Kleine deeltjes, zoals fijngemalen zaagsel, hebben samen een groter oppervlak waaraan bacteriën zich kunnen vasthechten. Ze blijven bovendien gemakkelijker kleven aan de uier en spenen, zodat de bacteriën meer kans krijgen om het slotgat binnen te dringen en mastitis te veroorzaken.

Daarnaast is de bacteriële groei in harde houtsoorten, zoals eikenhout, groter dan in dennen- of cederhout of andere zachtere houtsoorten. Zachte houtsoorten bevatten immers meer hars, vetten en terpenen. Dit zijn stoffen die de bacteriële groei vertragen. Zorg er daarenboven voor dat het zaagsel op een droge plaats wordt bewaard.

 

Keuzefactoren boxbedekking

Een melkkoe ligt gedurende 40 tot 50 % van haar leven in de box. Wanneer een koe ligt, stuurt ze 20 tot 25 % meer bloed naar haar uier toe. Dat komt zowel de melkproductie als de voederconversie ten goede. Een koe die meer kan gaan liggen, belast haar klauwen minder met een kleinere kans op klauwbevangenheid en zoolzweren tot gevolg. Je hebt er als veehouder dus alle belang bij om voor een goed ligboxcomfort te zorgen.
Om de ideale ligboxbedekking te kiezen, kun je op 2 manieren te werk gaan. Enerzijds kan men zichzelf de vraag stellen wat economisch gezien de beste bedekking is. Hier gaat de aankoopprijs en de duurzaamheid meespelen. Anderzijds kan men zich laten leiden door het aspect dierenwelzijn, waar ook de duurzaamheid een rol speelt. De uiteindelijke beslissing is echter gebaseerd op een combinatie - 'de gulden middenweg' - van beide.

Bron: Steven Cools - Vakgroep Voortplanting, Verloskunde en Bedrijfsdiergeneeskunde - UGent

Voordelen van een comfortabele ligbox en goede boxbedekking

De voordelen van een comfortabele ligbox met een goede boxbedekking zijn:

    1. De koeien staan minder lang in de boxen met een geringere belasting van hun klauwen tot gevolg (= minder klauwaandoeningen en kreupelheid).
    2. Als de koe ligt is er een betere bloeddoorstroming van de uier. Per kg melk die koe produceert dient er zo een 450 tot 500 liter bloed door de uier te stromen. Rust is ook goed voor de stofwisseling van de koe (bijvoorbeeld: betere penswerking). Voor optimale prestaties dient een koe 10 tot 14 uur per dag te kunnen rusten.
    3. Voldoende grote boxen en een goede afstelling verminderen de kans op speenbetrapping, uiergezondheidsproblemen en beschadiging van hakken en knieeën.
    4. Een goede boxbedekking met voldoende grip vergemakkelijkt het opstaan en gaan liggen, waardoor de gewrichten van de koe minder belast worden. De koeien zullen daardoor ook eerder gaan rusten, omdat ze weten dat het gemakkelijk gaat en ook het opstaan geen problemen oplevert.
    5. Een propere, droge boxbedekking resulteert in een verminderde infectiedruk van bijvoorbeeld mastitisverwekkers zoals Klebsiella en Escherichia coli.

Voor- en nadelen van zand als beddingsmateriaal

 Misschien heeft u ook al zand als beddingmateriaal in de ligboxen overwogen, maar bent u wat terughoudend vanwege de vermoedelijke praktische problemen. Naar uiergezondheid toe is zand echter een ideale boxbedekking. Hieronder zetten wij voor u de voor- en nadelen van zand in de ligboxen op een rij.

Voordelen

Nadelen

  • Minder mastitis door:
    • verminderde groei van mastitiskiemen zoals Klebsiella spp. en Escherichia coli
    • propere uiers
    • minder kreupele koeien
  • Veel beter koecomfort omdat:
    • de koeien sneller gaan liggen (liggen en terug opstaan zijn immers gemakkeijker door de goeie grip): minder klauwproblemen
    • de koeien meer herkauwen: meer melk
    • de koeien beter de tochtigheid laten zien: een betere vruchtbaarheid
  • Beschadigde hakken zijn eerder uitzonderlijk
  • Verkoelend effect tijdens de warme zomermaanden
  • Geen onderliggende mestput nodig bij de bouw van een nieuwe stal
  • Niet geschikt voor bestaande roostervloerstallen
  • Aanwezigheid van een messchuif en een intsallatie voor scheiding van mest en zand noodzakelijk
  • Snellere slijtage van de mestschuif en ander materiaal door het schurend effect van het zand
  • Koeien kunnen tussen de klauwen zand meenemen tot in de melkstal