We stellen vast dat de psychosezorg in Vlaanderen nog altijd sterk hiërarchisch en biomedisch georganiseerd is, waarbij herstel van psychose sterk puur klinisch benaderd wordt. Het accent ligt hierbij op het beheersen van symptomen, los van beleving en context. Een alternatief hiervoor is een herstelondersteunende zorg die ook inzet op persoonlijk, maatschappelijk en existentieel herstel. De implementatie van herstelondersteunende psychosezorg gebeurt nu reeds volop in pioniersinitiatieven, maar maatschappelijk staan we voor de uitdaging om dit ook in de mainstream zorgverlening sterker aanwezig te stellen. Met dit onderzoekstproject beogen we hieraan bij te dragen. Op basis van een focusgroep-studie met 80 deelnemers (patiënten, naasten, professionals) uit de verschillende Vlaamse provincies ontwikkelen we een blauwdruk voor herstel-ondersteunende psychosezorg ontwikkelen. Dergelijke blauwdruk is een uitgebreid rapport waarin zowel concrete aanbevelingen als dilemma’s voor de praktijk worden besproken. Enerzijds zal de blauwdruk beschrijven wat zorgverstrekkers concreet moeten en kunnen doen om de verschillende facetten van het herstelproces te bevorderen (hoe omgaan met crisissituaties? Hoe aan de slag gaan met sterktes van mensen? Hoe ervaringswerkers betrekken in de werking?...). Anderzijds zal het schetsen welke spanningen en uitdagingen herstel-ondersteunend werken met zich meebrengt en advies formuleren over hoe daar best wordt mee omgegaan, met als doel zorgverleners te laten reflecteren over hoe ze hiermee zelf aan de slag zullen gaan.
De blauwdruk zal in het Nederlands en het Engels online gratis ter beschikking gesteld worden, en bekend gemaakt worden via een studiedag op 2 september 2025. Doel van het project is ook om daarna de blauwdruk als werkinstrument in te zetten in opleidingen, vormingen en supervisies in de klinische praktijk.
Medewerkers: Prof. Dr. Stijn Vanheule, MSc. Margot Schoofs, Dr. Bart Rabaey
Erasmus+ project: Klinische praktijken in instellingen voor de inclusie van het autistische individu
Het Erasmus+ project Pratiques cliniques en Institution pour l'Inclusion du Sujet Autiste is een samenwerkingsverband tussen Université Rennes II (Frankrijk), Universiteit Gent (België) en Istituto Freudiano (Rome, Italië).
Het project ontplooit zich op verschillende assen: het heeft een pedagogisch doel (door het betrekken van studenten bij het onderzoek), draagt bij aan onderwijs en vorming (er worden een aantal klinische seminaries georganiseerd rond casusconstructie), heeft ook een klinisch doel (het bijdragen aan de ontwikkeling van goede praktijken voor de institutionele behandeling van personen met autisme) en beoogt middels dit onderzoek bij te dragen aan het bevorderen van de levenskwaliteit van personen met autisme.
Er worden een aantal seminaries georganiseerd door elk van de participerende instellingen, er is een onderzoek dat de institutionele praktijk omtrent autisme in de participerende landen in kaart brengt, er wordt een visietekst geschreven over gevalsconstructie, er volgen een aantal wetenschappelijke publicaties, er worden MOOCs ontwikkeld en er wordt een boek gepubliceerd over klinische gevallen.
Medewerkers: Prof. Dr. Stijn Vanheule, Dr. Dries Dulsster, Dr. Bart Rabaey
Looptijd van het project: 08/12/2024 - 07/12/2027
Project: wat is Lacaniaanse psychoanalyse in een instelling?
In dit onderzoek worden diverse Lacaniaans georiënteerde instellingen in België bezocht. Aan de hand van interviews en gevalsstudies worden deze voorzieningen onderzocht en theoretisch verbonden met kernbegrippen uit de psychoanalytische literatuur. Het onderzoek beoogt te verhelderen op welke wijze het analytisch discours operationeel kan worden binnen de specifieke context van een institutionele setting. Daarnaast gaat het onderzoek na hoe psychoanalyse in deze instellingen zich verhoudt tot hedendaagse exclusie van diverse stoornissen in de geestelijke gezondheidszorg.
