#19 Hoeveel loon willen werknemers opgeven in ruil voor meer telewerk?
Doctoraal onderzoeker Eline Moens
(30 maart 2022) Sinds het uitbreken van de COVID-19-pandemie, is telewerk niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. Veel werkgevers vragen zich momenteel af in welke mate ze de mogelijkheid tot telewerken moeten blijven aanbieden in de toekomst en, indien ze dat niet kunnen, hoe dit te compenseren in de strijd om talent. In mijn onderzoek ontrafel ik daarom de aantrekkelijkheid van telewerk in de diepte. Hoeveel loon zijn werknemers bereid om op te geven in ruil voor meer telewerk? Welk soort werknemers voelt er zich exact toe aangetrokken? En waarom?
Tot op heden bood het wereldwijde wetenschappelijke onderzoek geen overtuigend antwoord op deze vragen aangezien het weinig specifiek was of geen oorzakelijke interpretatie kon gegeven worden. In mijn onderzoek breng ik hier verandering in. Samen met mijn promotoren Stijn Baert, Elsy Verhofstadt en Luc Van Ootegem liet ik een representatieve steekproef van 500 Vlaamse werknemers deelnemen aan een experiment waarin zij jobaanbiedingen dienden te evalueren, met betrekking tot algemene aantrekkelijkheid en andere jobpercepties. Deze aanbiedingen verschilden onder andere in de mate van aangeboden telewerk, naast bijvoorbeeld loon.
Hoeveel aantrekkelijker is een jobaanbieding met meer telewerk exact?
Het onderzoek is het eerste dat aantoont dat het verband tussen telewerkmogelijkheden en jobaantrekkelijkheid min of meer lineair is: elke (halve) dag meer telewerkmogelijkheid leidt tot meer aantrekking tot de job. Er is dus geen sprake van een plafond waarbij meer telewerkmogelijkheden vanaf een bepaald moment niet meer als extra aantrekkelijk wordt gezien.
Concreet: stijgt het aantal mogelijke telewerkuren met 10 procentpunt, bijvoorbeeld van 20% (één dag op een voltijdse week) naar 30% (anderhalve dag), dan vindt men een job gemiddeld 2.2 procentpunt aantrekkelijker en neemt men genoegen met 2.3 procentpunt minder loonstijging. Eén dag extra kunnen telewerken apprecieert een voltijdse werknemer dus bijna even sterk als 5 procentpunt meer loonstijging in de aangeboden job. In mensentaal: als bij een nieuwe job het loon normaal 10% zou stijgen, dan vindt men het even goed om slechts 5% te stijgen wanneer daar een extra telewerkdag tegenover staat.
Waarom is telewerk zo aantrekkelijk? Hoe kun je de afwezigheid van telewerk compenseren?
De aantrekkelijkheid van telewerk wordt in het bijzonder verklaard door (1) verwachtingen van een betere werk-privébalans, (2) meer autonomie op vlak van werkplanning en (3) meer autonomie op vlak van werkmethoden in jobs met meer telewerkmogelijkheid. In jobs waarin telewerk minder mogelijk is, is het bijzonder belangrijk dat de werkgevers communiceren over hun inspanningen om het evenwicht tussen werk en privéleven en autonomie bij het invullen van de taken te bewaken. Zo kunnen ze de lagere aantrekkelijkheid van jobs zonder telewerk compenseren.
We stellen echter ook een negatieve verwachting naar aanleiding van een verhoogde telewerkmogelijkheid, namelijk op vlak van kwaliteit van de relatie met de collega’s.
Wie apprecieert telewerk meer?
Het onderzoek toont verder ook aan dat werknemers die meer plichtsbewust zijn in het algemeen minder aangetrokken worden tot hogere telewerkmogelijkheden. Een mogelijke verklaring voor deze bevinding is dat het in sommige jobs niet mogelijk is om van thuis uit de taken even efficiënt uit te voeren dan vanuit de centrale werklocatie, waardoor meer plichtsbewuste werknemers telewerk minder aantrekkelijk kunnen vinden. Werkgevers dienen de zelfselectie van minder gewetensvolle werknemers in banen met meer telewerk goed in de gaten te houden om lagere productiviteit te vermijden (en daardoor ook de ontmoediging van meer plichtsbewuste werknemers die minder snel voor telewerk blijken te gaan).
Door doctoraatsstudente Eline Moens (Vakgroep Economie; Eline.Moens@UGent.be).
Lees meer over dit onderzoek in het gepubliceerde wetenschappelijke artikel.
Of lees ook de andere blog posts van UGent @ Work.