Instituut voor Procesrecht

Onderzoek

Onderzoeksthema’s

Europeanisering:

In 2018 vertoonden ongeveer 3,4 miljoen gerechtelijke procedures binnen de Europese Unie een grensoverschrijdende dimensie. De Europese Unie heeft een onmiskenbare invloed op het Belgische procesrecht. De focus ligt zich in het bijzonder op:

  • Grensoverschrijdende betekening;
  • Het Europees conservatoir bankbeslag;
  • Representatieve vorderingen ter bescherming van de collectieve belangen van consumenten;
  • De impact van de rechtspraak van het Hof van Justitie op het nationale procesrecht;

Een empirische analyse van de werking van het procesrecht

Proceduralisten debatteren vaak over welke procedures ons rechtssysteem heeft of zou moeten hebben. Wij vragen ons echter onvoldoende af wat deze regels en procedures doen in de echte wereld van de rechtscolleges. Deze onderzoekslijn wil deze leemte opvullen via empirisch onderzoek:

  • De toelaatbaarheidsprocedure binnen het administratief cassatiecontentieux van de Raad van State;
  • De werking van het hoger beroep;

Beginselen-benadering van het procesrecht:

Het Belgische procesrecht staat onder zware druk. De vele wetswijzigingen van de afgelopen jaren hebben deze rechtstak in een staat van fragmentatie achtergelaten. Deze onderzoekslijn zet daarom een stap terug en wil een beginselen-benadering betrachten. De focus ligt zich in het bijzonder op:

  • De identificatie van de leidende beginselen van het Belgisch burgerlijk procesrecht
  • Het beginsel van de loyale proces- en bewijsvoering

De rol van de rechter in het procesrecht

Deze onderzoekslijn richt zich op de complexe en veelzijdige relatie tussen rechters en de regels van de rechtspleging. Twee lopende projecten onderzoeken deze dynamiek:

- De directe en indirecte invloed van de rechter op de regels van de rechtspleging;

- De rol van de rechter en het voorwerp van het geding.

Procedureregels voor specifieke rechtsdomeinen:

Het Gerechtelijk Wetboek is ingevoerd om regels te creëren die uniform van toepassing zijn op alle soorten zaken. De vraag rijst of de opkomst van bijzondere procedures een bedreiging vormt voor de universaliteit en uniformiteit van het burgerlijk procesrecht. De focus ligt in het bijzonder op:

  • De verantwoording voor afwijkende regels in het consumentenrecht;
  • De aanpak van systemische discriminatie;

Beslechten van rechtszaken vs. oplossen van geschillen:

Een klassieke procedure voor de rechtbank is slechts één van de vele mogelijkheden voor partijen om hun geschil op te lossen. Daarnaast is niet langer mogelijk om bij de bestudering van het procesrecht abstractie te maken van de menselijke aspecten van een geschil. De focus ligt in het bijzonder op:

  • De minnelijke oplossing van commerciële geschillen (inclusief de schikkingskamer in ondernemingsrechtbanken);
  • De veelheid aan ADR-technieken en hun samenhang;
  • De rol van schulderkenning en verontschuldigingen in de burgerlijke procedure;

Lopende onderzoeksprojecten

Lopende doctoraatsprojecten

  • Elise Dauw: De rechter en het voorwerp van de vordering
  • Amelie De Groote: Prejudiciële vragen aan het Grondwettelijk Hof: de werking van antwoordarresten in de rechtspraak
  • Isabelle Dupré: De financiering van hoven en rechtbanken en het recht op een onafhankelijke rechter in België
  • Joke Torreele: De toelaatbaarheidsprocedure binnen het administratief cassatiecontentieux van de Raad van State
  • Claudia Van Severen: De (proces)partij in het civiele geding.
  • Xiya Wang: Blockchain in Civil Litigation: Procedural Challenges and Opportunities for Enhancing the Civil Justice System

Recent verdedigde doctoraten

2025

2022

2020

2019

2017