Permanente vorming "Actuele filosofie"

Deze lezingen gaan door op dinsdagavond van 19:30-21:00 in Aud 2 Franz Cumont, Blandijnberg 2, 9000 Gent , veronderstellen geen specifieke voorkennis en zijn gratis bij te wonen.

Zal generatieve AI het (filosofie)onderwijs veranderen?

Dinsdag 19 maart

Prof. Jelle De Schrijver (UA & UGent) & Robbe Wulgaert (Sint-Lievenscollege)

Het gebruik van generatieve technologie brak in 2023 echt door. AI-tools zoals DALL-E of ChatGPT zetten verschillende sectoren onder druk. Artiesten, acteurs, docenten ... zitten met de handen in het haar. Maar zijn er naast de beperkingen ook mogelijkheden te bedenken voor AI-technologie in ons onderwijs? Aan de hand van enkele concrete voorbeelden trachten we enkele vraagstukken aan te snijden. Vraagstukken zoals: moeten leerlingen echt nog volledige verhandelingen leren schrijven? Is creatief schrijven of improvisatie met een chatbot echt creatief? Is het wel veilig om leerlingen en studenten aan te leren hoe deepfakes echt werken? Tijdens deze sessie duiken we dus in de mogelijkheden en beperkingen van de tools, op zoek naar de meerwaarde. Als die er al is ...

Ethische uitdagingen bij AI in de gezondheidszorg

Dinsdag 26 maart

Prof. Heidi Mertes (UGent)

De vierde industriële revolutie, gekenmerkt door digitalisering, connectiviteit, artificiële intelligentie en robotica heeft ook de gezondheidszorg bereikt. De belofte is enorm. Door constante opvolging via smartwatches, door analyses van ons DNA of door gezondheidsapps zullen we ziekten kunnen voorkomen of in een vroeg stadium in de kiem kunnen smoren. Door gezondheidsgegevens van miljoenen mensen samen te brengen zal de medische wetenschap aan een razendsnel tempo nieuwe inzichten en dus therapieën voortbrengen. Met behulp van artificiële intelligentie (AI) zal de arts ons de meest gepaste therapie voorschrijven… En dat alles op een betaalbare en toegankelijke manier. Maar is het allemaal rozengeur en maneschijn? Wie heeft er allemaal toegang tot de gezondheidsgegevens die mijn smartphone verzamelt? Mag het ziekenhuis informatie uit mijn elektronisch patiëntendossier doorverkopen aan een farmaceutisch bedrijf of app-ontwikkelaar om een AI systeem te trainen? Krijgen patiënten binnen 20 jaar nog een arts of verpleegkundige van vlees en bloed te zien? Voorspelt artificiële intelligentie even accuraat een ziekte in een 70-jarige dame van Turkse afkomst als in een 35-jarige man van Franse afkomst? En wie draagt de verantwoordelijkheid als er een medische fout begaan wordt door een AI systeem?

Automatisering en Papegaaien

Dinsdag 16 april

Prof. Massimiliano Simons (Maastricht University)

Chatbots worden nogal eens verweten taal gewoon te imiteren. Ze zouden niets anders zijn dan ‘stochastische papegaaien’. Tegelijkertijd roepen anderen dan weer op AI te bestuderen via methodes uit de gedragsbiologie en ecologie. De verrassingen van AI zouden niet te vatten zijn als je enkel kijkt naar de code. We moeten kijken naar hun natuurlijk gedrag. In deze presentatie verken ik breder wat zulke biologische analogieën ons kunnen bijleren over AI en hoe, eens je deze analogieën serieus doordenkt, een nieuw perspectief op AI opduikt.

“You Sexy Thing!” Ethische en filosofische bedenkingen bij (AI-)SexTech/TechSex

Dinsdag 23 april

Prof. Tom Claes (UGent)

Seksualiteit en technologie zijn historisch met elkaar verweven fenomenen die vragen oproepen over de aard van onze seksualiteit en onze relatie met seksuele technologieën. Technoseksuele objecten, praktijken en procedures omvatten onder meer biotechnologie, de productie van medicijnen, medische interventies, seksspeeltjes, VR-technologieën, enz. AI-seksbots en andere AI-gerelateerde SexTech innovaties zijn de nieuwste ontwikkeling in deze golf van technoseksualisering.

Dit alles vraagt om een grondige maar ook genuanceerde reflectie en evaluatie. Het meeste filosofische en ethische werk over deze onderwerpen heeft zich geconcentreerd op vragen met betrekking tot het juiste gebruik, de morele evaluatie en de wettelijke regulering van de betrokken seksuele technologieën. Dat is belangrijk, maar in deze lezing zal ik ook verder kijken en de implicaties onderzoeken van de technologisering van seks en de seksualisering van technologie voor de filosofie van seksualiteit en seksuele ethiek in bredere zin.

Een herdenking van het Cyborg Manifest: Wetenschap, artificiële intelligentie en feminisme in de 21ste eeuw

Dinsdag 30 april

Dr. Merel Lefevere (UGent) & Dr. Michiel De Proost (UGent)

Recente technologische ontwikkelingen zoals ChatGPT brengen ideeën uit Donna Haraways Cyborg Manifest uit 1985 weer onder de aandacht. Als eerste heeft Haraway de verwevenheid van mens en machine weten te vatten met het concept van de cyborg en stelde ze het binaire denken in onze technologische samenleving op de proef. Zo lijkt het alsof we met ChatGPT een machine hebben geproduceerd die objectiever en efficiënter kan denken dan mens, maar in werkelijkheid zijn de resultaten doordrongen van bestaande vooroordelen. Bij dit soort ontwikkelingen ontstaat er ook steeds een moddergevecht tussen techno-optimisten en techno-pessimisten zonder stil te staan bij de contradictoire gevolgen van dit soort ontwikkelingen die zich niet laten oplossen in grotere gehelen. In deze presentatie gaan we dieper in op feministische vragen rond artificiële intelligentie, epistemologie en ethiek aan de hand van het werk van Haraway en andere denksters die in haar voetsporen staan zoals Alison Adam en Judy Wajcman. 

Regels voor robots. Ethiek in tijden van artificiële intelligentie (AI)

Dinsdag 7 mei

Prof. Katleen Gabriels (Maastricht University)

De zoekmachine van Google, de tijdslijn van Facebook of ChatGPT van OpenAI: veel van onze technologie bevat kunstmatige of artificiële intelligentie. Stofzuiger- en grasmaairobots helpen ons in en om het huis, robotchirurgen voeren precisieoperaties uit en online voeren chatbots zoals Woebot therapeutische gesprekken. We kunnen zelfs morele beslissingen aan algoritmen uitbesteden. De combinatie van robots en AI leidt, samen met big data, tot eindeloos veel mogelijkheden. Ondertussen praten media ons angsten aan. Van zelfbewuste en uit vrije wil handelende robots is nog lang geen sprake - en wie weet wel nooit - maar er zijn reële ethische problemen die we niet mogen negeren. Welke beslissingen delegeren we aan machines en welke liever niet? En van ‘wie’ leren zelflerende systemen eigenlijk? Ethische vragen over ontwerp moeten gesteld worden vóór en tijdens het ontwerpproces: elk product dat door mensen gemaakt is, is immers made with morality. Daarom dit pleidooi voor ethische regels voor robots en AI-systemen. Innovatie gaat immers niet alleen om technologische vooruitgang, maar ook om het (h)erkennen van de morele keuzes die de technologie in zich draagt en daar bewust mee omspringen.

Bio – Katleen Gabriels is moraal- en techniekfilosofe, gespecialiseerd in ethische en filosofische aspecten van computertechnologie. Ze werkt als universitair hoofddocent aan de universiteit van Maastricht (FASoS, vakgroep Wijsbegeerte). Sinds augustus 2020 is ze de opleidingsdirecteur van de interdisciplinaire bacheloropleiding Digital Society.

Is AI een existentieel risico?

Dinsdag 14 mei

Prof. Lode Lauwaert (KU Leuven)

Abstract volgt.