Studieavond: Anderstalige nieuwkomers in de klas

In Vlaanderen steeg het aantal OKAN-leerlingen (‘Onthaalonderwijs voor Anderstalige Nieuwkomers’) tussen 2017 en begin 2023 van 2.000 naar ruim 8.000 leerlingen. In een zeer recente adviestekst (OKAN/ISK en daarna - Taalunie) brengt het Algemeen Secretariaat van de Nederlandse Taalunie ‘de uitdagingen in kaart die gepaard gaan met de doorstroom van nieuwkomers naar het vervolgonderwijs’.

Op donderdag 23 mei organiseert de vakgroep Vertalen, Tolken en Communicatie van de Universiteit Gent een studieavond, waarop experten aan het woord komen die ingaan op enkele aspecten van het thema “Anderstalige nieuwkomers in de klas: bruggen bouwen tussen OKAN-onderwijs en vervolgonderwijs”.

De studieavond richt zich tot leerkrachten secundair onderwijs.

Praktisch

De studieavond is gratis, maar inschrijven is absoluut noodzakelijk (inschrijven kan t.e.m. 19 mei). Het aantal inschrijvingen is beperkt! De deelnemers krijgen een aanwezigheidsattest.

Registreer online

Programma

18.45 u.           Onthaal

19.00-19.10 u. Verwelkoming en inleiding – Chloé Lybaert

19.10-19.30u.  Een systemische kijk op het oriëntatieproces van anderstalige nieuwkomers in het secundair onderwijs – Laura Emery

Leerkrachten die samen met anderstalige nieuwkomers voor hen een plaats zoeken in het Vlaams secundair onderwijssysteem doen dat vaak met enthousiasme en toewijding. Verder zijn anderstalige nieuwkomers een erg diverse groep leerlingen die vaak ambitieus zijn. Hun schoolloopbanen hebben echter zeer homogene uitkomsten gericht op de arbeidsmarktfinaliteit en hun kans op schooluitval is erg hoog. We kunnen dus vaststellen dat ergens onderweg heel wat potentieel verloren gaat. Laura Emery biedt een systemische kijk op onthaalonderwijs, die hier meer duidelijkheid bij kan verschaffen.

19.30-19.50u.  De slaagkansen van ex-OKAN-leerlingen in het secundair onderwijs – Shauny Seynhaeve

Bij leerlingen met een migratieachtergrond wordt vaak vastgesteld dat ze minder vaak dan hun klasgenoten slagen of hun diploma behalen. Vaak wordt gesuggereerd dat dit geen “migratie-effect” is, maar eerder een effect van een lage sociale achtergrond of het spreken van een andere thuistaal. Shauny Seynhaeve onderzocht welke achtergrondfactoren bijdragen aan de slaagkansen van ex-OKAN-leerlingen in het Vlaams regulier secundair onderwijs. Op basis van de studieresultaten doet ze aanbevelingen voor de praktijk. 

19.50-20.10u.  Vrijetijdsbesteding en eenzaamheid bij (ex-)OKAN-leerlingen – Floor Verhaeghe & Sarah Devos (CESSMIR)

Jonge nieuwkomers geven aan dat Nederlands leren voor hen prioritair is, dat ze zich vaak eenzaam voelen en hun sociale netwerk willen uitbouwen en dat ze af en toe fijne activiteiten willen doen om hun zorgen te helpen vergeten. Dat zijn drie elementen waar deelname aan een al dan niet georganiseerd vrijetijdsaanbod een erg belangrijke rol in kan spelen. OKAN-leerlingen doen dan wel op een frequente basis sport en culturele activiteiten, maar ze zijn sterk ondervertegenwoordigd in sport-, cultuur- en jeugdverenigingen. Bij jongeren die wel aansluiting vinden bij verenigingen, blijkt de school vaak een belangrijke rol te spelen bij de toeleiding. Vanuit onderzoek naar vrije tijd en eenzaamheid bij jonge nieuwkomers zullen Floor Verhaeghe en Sarah Devos een aantal drempels naar het vrijetijdsaanbod belichten en een paar mogelijke handvaten voor leerkrachten en begeleiders aanreiken.

20.10-20.30u.  De begeleiding van ex-OKAN-leerlingen in regulier onderwijs: een blik uit de praktijk – Katrien Vanommeslaeghe & Margot Claeys (HTISA)

Op een studieavond over anderstalige nieuwkomers in het secundair onderwijs mogen perspectieven uit de praktijk zeker niet ontbreken. Katrien en Margot, coördinator en vervolgschoolcoach in HTISA, komen hun (ex-)OKAN-werking toelichten. Daarbij gaan ze in op verschillende good practices om OKAN-leerlingen zo goed mogelijk te begeleiden in hun instroom in het regulier onderwijs.

20.30-21.00u. Vragen en discussie

21.00u.             (Netwerk)receptie

Organisatie

De studieavond wordt georganiseerd in samenwerking met de onderzoeksgroep MULTIPLES (Research Centre for Multilingual Practices and Language Learning in Society), het interdisciplinaire consortium CESSMIR (Centre for the Social Study of Migration and Refugees) en Tijdschrift Over Taal.

Sprekers en organisatoren

• Chloé Lybaert is docent Nederlands als tweede taal aan de Vakgroep Vertalen, Tolken en Communicatie van de Universiteit Gent.
• Filip Devos is hoofddocent Nederlands aan de Vakgroep Vertalen, Tolken en Communicatie van de Universiteit Gent.
• Jan Strybol is lector en stagebegeleider binnen de educatieve master aan de Universiteit Gent, meer specifiek voor vakdidactiek Nederlands niet-thuistaal.
• Laura Emery behaalde een doctoraat in de sociologie en taalkunde met haar onderzoek over de oriëntatie van anderstalige nieuwkomers in het secundair onderwijs in Vlaanderen.
• Shauny Seynhaeve is doctoraatsonderzoeker aan de Vakgroep Vertalen, Tolken en Communicatie van de Universiteit Gent. Haar onderzoek focust op de onderwijstrajecten van anderstalige nieuwkomers in het secundair onderwijs, met een focus op gelijke onderwijskansen en klaspraktijken.
• Floor Verhaeghe is coördinator van het Centrum voor de Sociale Studie van Migratie en Vluchten (CESSMIR), een interdisciplinair consortium gericht op maatschappelijke impact.
• Sarah Devos is doctoraatsstudent aan de Vakgroep Sociologie en de Vakgroep Volksgezondheid en Eerstelijnszorg, en maakt deel uit van CESSMIR.
• Katrien Vanommeslaeghe is coördinator van de OKAN-werking van Hoger Technisch Instituut Sint-Antonius (HTISA) in Gent.
• Margot Claeys is als vervolgschoolcoach verbonden aan Hoger Technisch Instituut Sint-Antonius (HTISA) in Gent.

Contact

Organisatie: Filip Devos, Chloé Lybaert, Shauny Seynhaeve & Jan Strybol

Vragen? Neem contact op met chloe.lybaert@ugent.be