Projecten     Medewerkers     Infrastructuur     Publicaties     Samenwerking     Workshops 

“Wat mij motiveert in mijn job als leerkracht LO?”, zei Pieter-Jan, “Dat ik aan het einde van het schooljaar kan zeggen dat mijn leerlingen vooruitgang hebben geboekt, dat ze kunnen samenwerken en dat ze iets hebben bijgeleerd op het vlak van beweging en gezondheid. Als leerlingen mij vertellen dat ze hun grenzen verlegd hebben en dat hun zelfvertrouwen is gegroeid, wel dan ben ik oprecht blij. Dat is de reden waarom ik deze job koos!”

Een basisvoorwaarde om deze doelen te bereiken is dat leerlingen gemotiveerd zijn, dat ze betrokken zijn bij het lesgebeuren. Hetzelfde geldt voor atleten in een sportcontext. Echter, we merken ook dat kinderen en jongeren niet altijd even gemotiveerd en geëngageerd zijn voor de lessen LO of om te sporten.

Geprikkeld door een gemeenschappelijke interesse in de vragen: “Hoe kan de les Lichamelijke Opvoeding jongeren aanzetten tot een actieve levensstijl?” en “Welke rol speelt het leerklimaat, de leerkracht en de motivatie van leerlingen in dit proces?” bouwde de onderzoeksgroep Sport Pedagogiek van de vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen (UGent) onder leiding van Prof. L. Haerens, Prof. G. Cardon en Prof. I. Tallir, gedurende de voorbije jaren verschillende onderzoekslijnen rond dit thema uit. Ondertussen wordt binnen de onderzoeksgroep een brede waaier van motivationele processen in lichamelijke opvoeding en sport onderzocht bij verschillende doelgroepen (kleuter, lager, secundair onderwijs, leerkrachten en coaches).

Er wordt in deze onderzoeken steeds gestart van het theoretisch perspectief van de Zelf-Determinatie Theorie (ZDT, Deci & Ryan, 2000, 2002), een sterk gevalideerde motivatietheorie die de afgelopen 40 jaar werd toegepast in talrijke domeinen waaronder ook sport en bewegen. Een nauwe samenwerking met Prof. M. Vansteenkiste en Prof. B. Soenens van de vakgroep Ontwikkelings-, Persoonlijkheids- en Sociale Psychologie (UGent) en Prof. H. Van Keer van de vakgroep onderwijskunde (UGent) staat hierbij centraal.


Huidige onderzoekslijnen:
LICHAMELIJKE OPVOEDING

De leerling

• Waarom werken sommige leerlingen mee terwijl andere leerlingen tegenwerken?
• Antecedenten en gevolgen van motivatie bij leerlingen.

De leerkracht

• Wat is (de-)motiverend lesgeven?
• Antecedenten en gevolgen van motiverend versus demotiverend gedrag bij leerkrachten?
• Antecedenten en gevolgen van burn-out bij leekrachten LO.

Het leerklimaat

• Evaluatie, een stress- of leermoment: Motiverend beoordelen in Lichamelijke Opvoeding.

NASCHOOLSE SPORT

• Welke jongeren worden door de naschoolse sport bereikt?
• stimuleert deelname aan naschoolse sport tot levenslange fysieke activiteit?

De link tussen onderzoek en praktijk staat steeds centraal. Om de praktijkrelevantie van het werk te garanderen wordt nauw samengewerkt met leerkrachten lichamelijke opvoeding. Zo krijgt de leerkracht in het werkveld de kans om ervaringen te delen en problemen aan te reiken en hebben alle onderzoekers praktijkrelevante ervaring. Bovendien wordt in bovenstaande onderzoeken niet enkel gebruik gemaakt van vragenlijsten, maar ook van observaties van leerkrachtgedrag. Door gebruik te maken van videobeelden van lessen lichamelijke opvoeding wordt de ecologische validiteit van het onderzoek gewaarborgd. Hiertoe werd recent een observatie-instrument ontwikkeld (Haerens et al, 2013, Van den Berghe et al, 2013). Overkoepelend richt onze interesse zich ook naar het ontwikkelen van ZDT-gebaseerde interventies om tot gedragsverandering bij specifieke doelgroepen te komen. Een overzicht hiervan kan je vinden bij ‘workshops en lezingen’.

Referenties
- Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The "what" and "why" of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11, 227-268.
doi: 10.1207/s15327965pli1104_01
- Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2002). Handbook of self-determination research. Rochester, NY: The University of Rochester Press.
- Haerens, L., Aelterman, N., Van den Berghe, L., De Meyer, J., Soenens, B., & Vansteenkiste, M. (2013). Observing physical education teachers’ need-supportive interactions in classroom settings. Journal of Sport & Exercise Psychology, 35, 3-17.
- Van den Berghe, L., Soenens, B., Vansteenkiste, M., Aelterman, N., Cardon, G., Tallir, I. B. (2013). Observed need-supportive and need-thwarting teaching behavior in physical education: Do teachers' motivational orientations matter? Psychology of Sport and Exercise, 14, 650-661. doi: 10.1016/j.psychsport.2013.04.006

 

Contact informatie

Prof. dr. Leen Haerens
Watersportlaan 2
B - 9000 Gent
Tel: 09 264 86 37