Vakfeedback: aandachtspunten en hoe te verbeteren

Optimaliseer je onderwijspraktijk aan de hand van geformuleerde oplossingen en tips voor de algemene aandachtspunten uit de vakfeedback van het 1e semester 2024-2025

1. Zorg voor een evenwichtige werkdruk en deadlines

  • Studenten ervaren dat opdrachten en evaluaties (presentaties, indienen rapporten) zich opstapelen op bepaalde momenten, waardoor de werkdruk niet goed gespreid is. Maak een realistische planning van evaluaties over het semester heen en communiceer die bij het begin van het semester (OER Artikel 50 §4).
  • Maak gebruik van het sjabloon 'taakbelasting in opleiding' om als opleidingscommissie te waken over billijke evaluatievormen en studielast in overeenstemming met het toetsconcept van de UGent. Op deze manier krijg je een handig overzicht per semester van de gevraagde opdrachten, Uforatests, enzoverder.

2. Gebrek aan duidelijke verwachtingen over opdrachten

  • Het is niet steeds even duidelijk wat er concreet verwacht wordt bij opdrachten, taken en hoe deze beoordeeld worden. Stel een concrete en heldere opdrachtomschrijving op, zodat studenten van bij de start goed de verwachtingen kennen. Definieer de beoordelingscriteria en geef deze bij de start van de opdracht mee zodat ze ook daar rekening mee kunnen houden.
  • Gebruik de checklist om richtlijnen bij opdrachten te formuleren.

Aandachtspunten uit de vakfeedback van vorige rondes

Respecteer de lesduur

Wanneer een les van 1u30 is geroosterd, wordt verwacht dat de effectieve lestijd 1u15 bedraagt (niet van toepassing op campus Kortrijk en Schoonmeersen). Studenten gebruiken het resterende kwartier vaak als transporttijd tussen campussen.

Tip: Zorg ervoor dat je les binnen de voorziene tijd blijft en houd rekening met studenten die zich naar een volgende locatie moeten verplaatsen.

Denk erover na om je slides voorafgaand aan de les online te plaatsen

Binnen de vakfeedback ontstaat enige discussie over het al dan niet op voorhand beschikbaar stellen van slides via UFORA.

  • Sommige lesgevers verkiezen de vrijheid om zelf te bepalen of dit zinvol is. Vooral wanneer de didactische aanpak van de les het niet toelaat, bijvoorbeeld om de aandacht van studenten te behouden of indien er al een syllabus beschikbaar is.
  • Andere lesgevers pleiten ervoor om slides wél op voorhand te plaatsen, zeker bij het doceren aan internationale studenten, zodat zij zich beter kunnen voorbereiden.

Besluit: Het online aanbieden van slides voor aanvang van de les is geen verplichting en blijft een individuele keuze van de lesgever. Echter, in een multiculturele context ondersteunt dit de leerkansen van internationale studenten en wordt het warm aanbevolen.

Geef tussentijdse feedback op practica(verslagen)

Vakfeedback bevestigt dat tussentijdse feedback op taken steeds vaker een standaardpraktijk is. Maar hoe zit het met practica(verslagen)? Studenten geven aan dat hier nog ruimte is voor verbetering. Duidelijke communicatie over wanneer en hoe feedback op practica(verslagen) wordt gegeven, is essentieel.

  •  Tip: Overweeg om een vast feedbackmoment te voorzien of richtlijnen hierover expliciet te communiceren via UFORA.
Alternatieve werkvormen? Denk dan ook aan een alternatieve evaluatie!

Nu AI een aantal taken kan overnemen zetten meer en meer lesgevers alternatieve werkvormen in: discussies, debatten, casusonderwijs,…

Even belangrijk bij deze werkvormen is niet alleen de voorbereiding en uitvoering ervan, maar ook de evaluatie. 

Pas dus het principe van constructive alignment toe en stem je werk- en evaluatievormen af op het doel dat dient bereikt te worden… voor het vak start.

Geef tussentijdse feedback op geschreven en mondelinge opdrachten!

Er is een duidelijke verbetering waar te nemen, maar het ontbreken van gedegen feedback na het uitvoeren van een (tussentijdse) opdracht blijft een belangrijk aandachtspunt.

In meerder evaluaties geven studenten aan te weinig concrete terugkoppeling te hebben gekregen op hun opdrachten. Dit is een gemiste kans, daar het de combinatie is van de opdracht en de directe feedback op hun prestatie die het leerproces positief beïnvloeden.

Feedback blijft een aandachtspunt en dient standaard deel uit te maken van elke opdracht binnen het vak. 

Garandeer coherentie in de kwaliteit van practica- en oefeningenbegeleidingen

Stuur je assistenten aan!

Lees (en laat je assistenten die ook lezen!) de onderwijstips ‘Practicim (blended) organiseren: hoe doe je dat?’ en ‘Werkcollege: hoe pak je het aan?’.

Stem sowieso met de assistenten volgende zaken af voor de start van het eerste practicum/oefeningenles:

  • Zijn de beoogde competenties duidelijk? Wat wens je te bereiken met het practicum/oefeningenles?
  • Zijn de practica/oefeningenlessen afgestemd op de hoorcolleges? Vormen beiden een geïntegreerd geheel?
  • Stem in het geval van meerdere begeleiders onderling goed af over de voorbereiding, het verloop, de onderwijs- en leeractiviteiten, de inhoud, de begeleiding en evaluatie. 

Andere tips:

Omschrijf opdrachten zo helder en concreet mogelijk

Studenten geven aan dat gegeven opdrachten, zowel schriftelijk als mondeling, niet steeds even helder en concreet omschreven worden. Wees zo concreet mogelijk en vergeet ook de praktische afspraken niet. 

    Te lezen onderwijstips:

    Zorg voor samenhang tussen de theorie en de praktijk

    Studenten geven aan dat het verband tussen de theorie en oefeningen en/of practica soms niet of onvoldoende gekaderd wordt door de lesgever of het onderwijsteam.

    Zeker in bachelorvakken is het belang hiervan essentieel om studenten geen tijd te laten verliezen bij het verwerven van inzicht in de materie. Sta er als lesgever of onderwijsondersteuner dus bij stil dat wat de evidentie zelf lijkt dit niet noodzakelijk het geval is voor studenten.

    Duiding en heldere communicatie is aldus aangewezen. Hoe je dat doet kan je lezen in de onderwijstip 'Communiceren over je vak via Ufora'.

    Toon studenten de weg in je UFORA-cursus

    Ondanks dat we ervan overtuigd zijn dat onze cursus goed in elkaar steekt, merken we dat de structuur in de UFORA-cursussites het soms te wensen over laat. Hoe pak je het best aan?

    • Maak voor de studenten duidelijk wat ze van het vak kunnen verwachten door dit te beschrijven in de overzichtspagina of een eerste module (bijv. module 0: praktische informatie) van de cursussite. Vaak doen we dit in een eerste les a.d.h.v. slides, toch is het beter om dit een vaste plaats te geven in Ufora en ook al onmiddellijk te demonstreren aan de studenten waar ze die info kunnen terugvinden. Indien er doorheen het jaar iets verandert, pas je dit ook daar aan en verwijs je in een aankondiging naar die pagina of module.
    • Zorg ervoor dat het leermateriaal (bijv. filmpjes, slides, documenten …) niet lukraak geplaatst wordt in de cursussite of aankondiging, maar doe dat op een gestructureerde manier via de daarvoor bedoelde modules.
    • Lees de onderwijstip "Communiceer over je vak via UFORA"
    • Doorloop zelfstandig de 10 basistips om je Ufora overzichtelijk vorm te geven in de Uforacursus 'Activerend (blended) onderwijs' en optimaliseer je cursus. Vraag een Genially overzicht aan bij Evelyne de Caluwé en visualiseer je cursusoverzicht.
    Blijf, zeker in het kader van Blended Leren waakzaam voor de werklast en studietijd

    Hoe blijf je waakzaam voor de werklast en studietijd dat het stimuleren van studenten tot het actief verwerken van de inhoud, en het in handen nemen van ownership van hun leerproces, al dan niet met zich kan meebrengen?

    • Door dergelijke initiatieven met de opleidingscommissie waartoe het vak behoort, te bespreken zodat afstemming met andere vakken van de opleiding kan gebeuren en de werklast of taakbelasting over de semesterweken heen onder controle blijft voor de betrokken studenten. Dit kan ook tijdens een semesteroverleg besproken worden.
    • Door jezelf de volgende vragen te stellen: Staan de taken (paper, verslag, …) binnen het vak in verhouding tot het aantal studiepunten en studietijd van het vak? Ben ik zelf als lesgever voldoende bewust van de (studie)tijd dat een student dient te spenderen aan een taak en past dit in de totale studietijd van het vak?
    • Door na te gaan of het of de vooropgestelde competenties, de leer- en onderwijsactiviteiten en de evaluaties op elkaar afgestemd zijn. Is het vak constructive aligned?
    • Nood aan een tool voor taakafstemming? Contacteer dan onze facultaire onderwijsondersteuner Evelyne de Caluwé.
    Deel resultaten van niet-periode gebonden evaluaties zo snel mogelijk

    Lesgevers zijn vaak beducht om deelpunten van niet-periode gebonden evaluaties (practicaverslagen en -examen, taken, papers, …) mee te delen aan studenten voor de periodegebonden evaluatie plaatsgrijpt uit vrees dat studenten gaan rekenen en hierdoor niet langer gemotiveerd zouden zijn om alsnog voldoende te studeren voor het uiteindelijke examen.

    Het niet meedelen van deelpunten is evenwel in tegenstrijd met wat het Onderwijs- en examenreglement voorschrijft (artikel 50 §4), met name dat de resultaten van de niet-periodegebonden evaluatie zo spoedig mogelijk dienen meegedeeld te worden aan de studenten.

    De lesgever kan er, indien niet bereid om de absolute punten mee te delen, ook voor kiezen om te werken met een letter dat een range van punten weerspiegelt.

    Zorg voor een rode draad doorheen het vak bij meerdere lesgevers

    Voor vakken met meerdere lesgevers (waarvan sommigen met een zeer beperkt aandeel – slechts 1 les!) blijkt dat de coherentie tussen de verschillende delen van het vak ontbreekt of onvoldoende duidelijk is of gemaakt wordt. Het is van belang dat meerdere lesgevers in eenzelfde vak voor aanvang van het vak overleg houden over het doel van het vak en de rode draad die door alle partijen dient gevolgd te worden. Dit overleg is van toepassing zowel op de lesinhouden als op de evaluatievormen van het vak.

    Respecteer de duur van het examen

    Wees je bewust van de tijd (3 of 4 uur) dat er voorzien is voor jouw examen (geef door aan de FSA wat jouw voorkeur geniet per vak). Studenten geven aan vaak te weinig tijd te hebben om alle vragen op een examen af te werken. Waarschijnlijk komt dit omdat veel lesgevers nog van het idee zijn dat een examen standaard 4 uur duurt, wat niet steeds het geval is. Pas dus de inhoud van het examen en het aantal vragen aan aan de reële voorziene tijd.

      Meer info

      Contactpersoon