Twee scheikundigen van de UGent halen elk een ERC Proof of Concept Grant binnen

(14-07-2025) Met twee nieuwe ERC-PoC-grantees versterkt de UGent opnieuw haar toppositie in Europa op het vlak van onderzoek. Opvallend is dat de twee winnende projecten binnen het domein van chemie vallen. Een domein waarin de UGent historisch sterk staat.

De winnende projecten

BIGTOP: baanbrekende moleculaire tagging voor plastics, klaar voor marktintroductie (Filip Du Prez)

Filip DuPrez

In een wereld waar duurzaamheid en transparantie steeds belangrijker worden, is het een uitdaging om de herkomst van kunststofmaterialen te verifiëren en namaakproducten te herkennen. Dit ondermijnt niet alleen het consumentenvertrouwen, maar belemmert ook recycling en milieuvriendelijke productie van plastics.
Het BIGTOP-project van Filip Du Prez ontwikkelt daarom een innovatieve technologie die kunststofmaterialen voorziet van een onzichtbare moleculaire ‘barcode’. Deze moleculaire tags bestaan uit speciaal ontworpen oligomeren – kleine moleculaire ketens – die informatie dragen via de precieze volgorde van hun bouwstenen (monomeren). Hierdoor kunnen producten betrouwbaar geïdentificeerd en gevolgd worden, van productie tot eindgebruiker.

Eerder onderzoek in Filip Du Prez’s ERC-project CiMaC toonde aan dat deze tags op grote schaal geproduceerd kunnen worden en ook bij hoge temperaturen stabiel blijven. Dit is essentieel, want kunststofproductie gebeurt vaak onder hete omstandigheden, zoals bij extrusie en uitharding. BIGTOP richt zich nu op het testen van deze tags in industriële processen en ontwikkelt detectiemethoden met UV-licht, fluorescerende technieken en geavanceerde massaspectrometrie voor een nauwkeurige identificatie.

Deze technologie speelt in op de toenemende eisen van regelgeving rond duurzaamheid en biedt bedrijven een krachtig instrument tegen namaak in hun toeleveringsketens. BIGTOP brengt chemie en productie samen om deze veelbelovende innovatie klaar te maken voor brede industriële toepassing.

HEAT-CAMERA: Naar een vroegtijdige diagnose en behandeling van kanker (Anna M. Kaczmarek)

Anna Kaczmarek

Vroegtijdige opsporing van kanker geeft patiënten de beste kans op een succesvolle behandeling - maar de huidige beeldvormingstechnieken kunnen nog steeds zeer kleine tumoren missen. Bovendien is diagnose alleen niet genoeg, snelle en efficiënte therapieën zijn de volgende stap. Conventionele chemotherapie veroorzaakt echter ernstige bijwerkingen, omdat ook gezond weefsel wordt aangetast.

De ideale manier om deze problemen te overwinnen is het ontwerpen van een systeem waarbij kanker wordt gediagnosticeerd en behandeld met behulp van één geavanceerd nanoplatform.

Dit project bouwt voort op ERC Starting Grant NORTH en op de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen. Het richt zich op het construeren en valideren van theranostische nanoplatforms die zowel tumoren kunnen identificeren door middel van temperatuurmeting als lokaal (on-demand) medicijnen kunnen vrijgeven met behulp van licht.

De succesvolle uitkomst van het project zal theranostische nanoplatformen een stap dichter bij praktische hulpmiddelen in de dagelijkse medische zorg brengen.

ERC Proof of Concept Grants 2025

Deze twee nieuwe grants brengen het totaal voor de UGent op 31 ERC-PoC-projecten. Momenteel staat onze universiteit, wat het aantal ERC-PoC-projecten betreft, in de top-tien op een totaal van 437 instellingen die tot nu toe deelnemen aan ERC-PoC. Zonder de onderzoeksinstellingen, dus onder universiteiten, staan we zelfs op positie zes naar aantal ERC-PoC-projecten.

Een opmerkelijke vaststelling is dat zeven van onze ERC-PoC-projecten vallen in het domein chemie, van het uiterst kleine (nanodeeltjes) tot het erg grote (grote industriële reactoren).

Meer over ERC

De ERC, opgericht door de Europese Unie in 2007, is de belangrijkste Europese financieringsorganisatie voor excellent grensverleggend onderzoek. Het financiert creatieve onderzoekers van elke nationaliteit en leeftijd om projecten in heel Europa uit te voeren. De ERC biedt vier kernsubsidieregelingen: Starting Grants, Consolidator Grants, Advanced Grants en Synergy Grants. Met zijn aanvullende Proof of Concept Grant-regeling helpt de ERC begunstigden de kloof te overbruggen tussen hun baanbrekende onderzoek en de vroege fasen van de commercialisering ervan.

“Ekaterina Zaharieva, European Commissioner for Startups, Research, and Innovation, zei: ‘These ERC grants are our commitment to making Europe the world’s hub for excellent research. By supporting projects that have the potential to redefine whole fields, we are not just investing in science but in the future prosperity and resilience of our continent. In the next competition rounds, scientists moving to Europe will receive even greater support in setting up their labs and research teams here. This is part of our “Choose Europe for Science” initiative, designed to attract and retain the world’s top scientists.”

Onderzoekers binnen en buiten de Universiteit Gent die een ERC Grant willen aanvragen bij onze universiteit als gastinstelling, kunnen voor advies en ondersteuning contact opnemen met het EU-team.

Contact

EU-team UGent, eu-team@ugent.be