Simpele ingreep zorgt ervoor dat medewerkers 9 keer vaker rechtstaand werken

We zitten nog altijd te veel, vooral op het werk – en dat is slecht voor onze gezondheid. In een experiment met 149 medewerkers van een Belgische overheidsinstelling testten onderzoekers vier manieren om werknemers vaker rechtstaand te laten werken aan hun verstelbaar bureau. Het effect was het grootst wanneer die aanpassing gepaard ging met duidelijke communicatie én een infosessie over de risico’s van langdurig zitten.
 

Wat werkt (en wat niet)?

• Zonder uitleg het bureau op stahoogte zetten: van 1,82% naar 4,93% staand werken (+171%)
• Met duidelijke uitleg over het het doel erbij: van 1,81% naar 11,25% staand werken (+521%)
• Met uitleg én infosessie: van 1,84% naar 18,80% staand werken (+922%)
• Enkel infosessie: geen significant effect (van 1,76% naar 2,28% staand werken)
   

De boodschap is duidelijk: niet enkel kennis, maar een slimme omgeving zet aan tot actie. Mensen veranderen pas gedrag wanneer de omgeving het makkelijk, vanzelfsprekend en sociaal aanvaard maakt om dat ook te doen.

“Mensen zijn sociale wezens: we willen niet de enige zijn die iets ‘anders’ doet. Door staand werken zichtbaar en normaal te maken, haal je die sociale frictie weg. Je verandert geen gedrag met goede bedoelingen, maar met slimme defaults en een omgeving die het gewenste gedrag vanzelf laat voelen.”

— Dr. Mathias Celis, gedragswetenschapper UGent en oprichter van Alkmist
 

Werkgevers kunnen met kleine, goedkope ingrepen een groot verschil maken. Een paar ideeën:

• Laat medewerkers bureaus automatisch op stahoogte achterlaten bij het einde van de werkdag (‘high desk policy’)
• Normaliseer rechtstaand werken op de werkvloer
• Leg duidelijk uit waarom dat gebeurt

Dit onderzoek toont dat gedragswetenschap bedrijven kan helpen om medewerkers aan te sporen tot staand werken – zonder dwang, maar met slimme keuzes.

Lees het volledige onderzoek of contacteer mathias.celis@ugent.be bij vragen.

Wat kan je als werknemer zelf doen?

Securex deelt vanuit hun expertise vijf tips:

1. Een goede zithouding: Een goede zithouding is essentieel om klachten te voorkomen. Streef naar een ergonomische zithouding waarbij de natuurlijke S-vorm van de wervelkolom behouden blijft. Een kwalitatieve bureaustoel en correcte afstelling van je werkplek zijn hierbij essentieel. Zorg ervoor dat je rechtop zit, dat je armen en rug ondersteunt zijn. Gebruik steeds een extern scherm, toetsenbord en muis. Werken op een laptop zonder deze hulpmiddelen leidt vaak tot een voorovergebogen houding, wat extra belasting veroorzaakt op de wervelkolom en nek. Wil je echter nóg beter investeren in je rug? Kies dan voor een dynamische stoel waarbij je actief gaat zitten en ook gedurende de werkdag je spieren gaat gebruiken.  
2. Regelmatig bewegen (wisselwerk): Sta elke 30 minuten even recht, loop rond of wissel van houding. Varieer tussen zitten, staan en wandelen. Een kleine wandeling naar een collega of de printer kan al een groot verschil maken. Of nóg beter, kies voor een zit-sta bureau en werk al rechtstaand. Misschien kan je je collega’s wel stimuleren om ook tijdens vergaderingen geregeld recht te staan. Heb je thuis geen sta-bureau? Misschien heb je wel een kast of kookeiland waar je even rechtstaand kan werken.  
3. Hydratatie: Drink voldoende water. Het zorgt niet alleen voor een goede hydratatie, maar dwingt je ook om regelmatig op te staan om naar het toilet te gaan. Gebruik grote glazen en voeg eventueel fruit of kruiden toe voor de smaak. 
4. Stretchen: Doe regelmatig stretchoefeningen aan je bureau om je spieren soepel te houden en stijfheid te voorkomen. Hiernaast is het een grote meerwaarde om geregeld core-stability oefeningen te doen. Misschien kan het wel een leuk team-building momentje worden op het werk?  

Maak je je zorgen over de impact van langdurig zitten tijdens je zomervakantie of tijdens lange ritten voor het werk? In deze brochure vind je praktische tips om je traject op een comfortabele en gezonde manier aan te vatten.