Gezondheidszorg voor gewassen – Tina Kyndt

In 2050 is menselijke voeding vooral gebaseerd op plantaardige producten. Donderdag Veggiedag werd vervangen door zondag Vleesdag. Productie van gewassen werd stelselmatig geoptimaliseerd om de toegenomen wereldbevolking te kunnen blijven voeden. Ten gevolge van klimaatsverandering zijn (sub)tropische ziekteverwekkers en plagen noordwaarts gemigreerd, wat nieuwe uitdagingen levert voor gewasbescherming in voorheen gematigde klimaten. Ook abiotische stress zoals droogte of zoutstress is significant toegenomen. Europa is uit pure noodzaak en bij gebrek aan negatieve effecten, geobserveerd tijdens meer dan 50 jaar productie in de rest van de wereld, uiteindelijk met mondjesmaat genetisch gewijzigde gewassen met betere stresstolerantie gaan adopteren. Verdere optimalisatie van ‘gene editing’ technieken heeft specifieke minieme DNA-wijzigingen mogelijk gemaakt, waardoor de strikte regulatie van gewijzigde gewassen überhaupt niet meer houdbaar was.

Ter vervanging van pesticiden en in navolging van ‘integrated pest management’ wordt in 2050 gebruik gemaakt van het algemene concept van ‘gezondheidszorg’ in de landbouw. In dit kader wordt ingezet op preventie, en alsmaar minder op het toepassen van curatieve middelen. Voor elke landbouwregio werd een risicoanalyse uitgevoerd zodat adequate preventie-middelen ingezet worden naargelang de aanwezige abiotische en biotische stressfactoren. Met behulp van slimme technologie (sensoren, drones, apps, ...), mede-ontwikkeld aan de FBW, worden planten-stress en eventuele uitbraken van ziektes op eigen en naburige velden gedetecteerd. Via deze technologie wordt de landbouwer continu geïnformeerd i.v.m. de gezondheid van zijn gewassen en mogelijke oplossingen voor vastgestelde problemen. Het inzicht dat planten een immuunsysteem hebben en net als de mensen een positieve interactie aangaan met hun microbioom, heeft ertoe geleid dat bodems kunnen verrijkt worden met een optimale mix van micro-organismen om de groei en het immuunsysteem van de plant te bevorderen. Net zoals bij menselijke gezondheidszorg, wordt ingezet op adequaat toedienen van de juiste nutriënten, vitamines en mineralen aan elk gewas in zijn specifieke omgeving.

Het onderzoek aan de FBW heeft significante bijdrages geleverd bij het ontrafelen van moleculaire mechanismen die het immuunsysteem en de groei van een plant controleren. Deze mechanismen werden door weloverwogen wijzigingen in het planten-genoom geoptimaliseerd. Daarnaast heeft het onderzoek biostimulantia of resistentie-inducerende agentia aangeleverd die groei en/of afweer kunnen stimuleren door externe toediening aan het gewas.

Tina Kyndt