Eigen Regie 2.0: onderwijsmonitors maken kritische reflectie concreet en meetbaar

(02-07-2021) Het interne onderwijskwaliteitszorgsysteem Eigen Regie 2.0 gaat een volgende fase van operationalisering in: sedert 1 juni 2021 zijn de onderwijsmonitors van de opleidingen en de faculteiten operationeel.

De monitors helpen om de dialoog over de opleidingskwaliteit te faciliteren en de systematiek van het reflectieproces op alle beleidsniveaus te bevorderen.  De UGent heeft hiermee een eerste belangrijke mijlpaal bereikt in het voorbereidend traject naar de Instellingsreview die in het najaar van 2022 plaatsvindt.

Wat betekent dit voor UGent’ers, voor lesgevers en andere betrokkenen bij het onderwijs? En hoe verloopt concreet het voorbereidend traject naar de Instellingsreview? We focussen op vijf prangende vragen én antwoorden.

Wat is de visie van de UGent op onderwijskwaliteitszorg?

Binnen de UGent zien we de zorg voor de kwaliteit van ons onderwijs als een continu en kritisch reflectie- en verbeterproces. De ambitie is om aan de UGent een kwaliteitscultuur te installeren gebaseerd op vertrouwen en open dialoog met alle stakeholders.

Efficiënte datagestuurde kwaliteitsperformantietools vormen daarbij een essentieel hulpmiddel en ondersteunen de monitoring van de beleidsuitvoering in de opleidingen, de faculteiten en op instellingsniveau.

Wat is Eigen Regie 2.0?

Eigen Regie 2.0 is het interne kwaliteitszorgsysteem dat gestoeld is op de visie van de UGent (zie hierboven). Het fungeert als een leidraad voor de onderwijskwaliteitszorg en onderwijsondersteuning aan de UGent.

Eigen Regie 2.0 werd door de raad van bestuur van 10 januari 2020 goedgekeurd en geïmplementeerd aan de UGent. In een eerste fase worden opleidingen aangezet tot een datagestuurde kritische reflectie en de systematische opvolging van vooropgestelde verbeteracties. Tevens werden initiatieven opgestart om faculteiten en opleidingen te coachen op vlak van onderwijsbeleidsvoering en kwaliteitscultuur.

De fase van kritische reflectie is momenteel bezig aan de UGent. De onderwijsmonitors (zie volgende vraag) fungeren daarbij als zelfreflectietool. 

Wat zijn de onderwijsmonitors, en waar kunnen deze geraadpleegd worden?

Sedert 1 juni 2021 heeft elke opleiding en faculteit een operationele onderwijsmonitor in SharePoint. Ook de directie Onderwijsaangelegenheden werkte haar eigen centrale monitor uit. Alle UGent’ers kunnen deze centrale monitor raadplegen.

Je vindt de monitors waar je toegang toe hebt hier:

De onderwijsmonitors fungeren als een dashboard. Aan de hand van een set operationele doelstellingen kunnen opleidingen, faculteiten en de directie Onderwijsaangelegenheden zichzelf evalueren door middel van het doorlopen van een PDCA-cyclus. (Plan – Do – Check – Act). De monitors worden daarbij gevoed door data uit het UGent Geïntegreerd Beleidsinformatiesysteem (UGI) zodat relevante data (bijvoorbeeld resultaten van bevragingen bij studenten, lesgevers en alumni, onderwijsgerelateerde data over studievoortgang, enzovoorts) onmiddellijk beschikbaar zijn. Voor lesgevers, opleidingen en faculteiten wordt de reflectie uit de monitor tevens gekoppeld aan een ondersteuningsaanbod dat aansluit bij de doelstellingen in de monitors.

Hoe zullen de onderwijsmonitors verder ingezet worden in het kader van onderwijskwaliteitszorg?

Het Onderwijskwaliteitsbureau is het gespecialiseerde uitvoerende orgaan dat sinds 2015 instaat voor de opvolging van de kwaliteitszorg aan de UGent. In zijn samenstelling brengt het Onderwijskwaliteitsbureau expertise bij elkaar zowel van uit eigen huis (ZAP, AAP, ATP en studenten) als van buitenshuis (via externe experten). Vanaf het najaar van 2021 zal het Onderwijskwaliteitsbureau een screening doen van alle opleidingsmonitors en de facultaire monitors. Deze screening vervangt de vroegere peerleerbezoeken en loopt over een cyclus van 3 jaar.

De screening is een decretale verplichting en heeft als doel het borgen van de kwaliteit van de opleidingen zoals bepaald in het Art II.122 uit de Codex Hoger Onderwijs. De screening zorgt tevens voor een gerichte ondersteuning bij het verder uitbouwen van de onderwijskwaliteitszorg aan de UGent.

Wat staat er te gebeuren in de aanloop naar de instellingsreview?

In het najaar van 2022 vindt aan de UGent opnieuw een instellingsreview plaats, de periodieke beoordeling van de kwaliteit van het onderwijs door de NVAO in functie van de accreditatie van de opleidingen.

De instellingsreview wordt uitgevoerd door een internationale commissie en heeft tot doel diverse aspecten m.b.t. het onderwijs aan de UGent te beoordelen. Zo zal de commissie o.m. de aansluiting van het onderwijsbeleid bij de visie van de UGent op hoger onderwijs onderzoeken, alsook de kwaliteitscultuur rond onderwijs die aanwezig is aan de UGent.

Ter voorbereiding van de instellingsreview zal de UGent een dossier schrijven dat bij de accreditatieorganisatie (NVAO) wordt ingediend: de ‘Kritische Zelfreflectie’. In dit rapport worden diverse kwaliteitskenmerken kritisch tegen het licht gehouden. Deze Kritische Zelfreflectie zal de komende maanden vorm krijgen en een eerste versie zal tegen december 2021 beschikbaar zijn.

De komende maanden zullen UGent-medewerkers frequent geïnformeerd worden over en betrokken worden bij de instellingsreview, en dat via diverse kanalen, centraal en facultair. Bij vragen of feedback kan je steeds terecht bij de directie Onderwijsaangelegenheden, afdeling Onderwijskwaliteitszorg, onderwijsondersteuning@ugent.be