Valorisatie en impact van onderzoek
Begripsbepaling
Impact is hoe onderzoek een effect heeft in de maatschappij. Het zijn de veranderingen die we kunnen zien (aantonen, meten, vastleggen), buiten de academische wereld (in de maatschappij, de economie, het milieu) en die het gevolg zijn van onderzoek (veroorzaakt door, bijgedragen tot, toe te schrijven aan). Impact kan er iets anders uitzien en werken in verschillende disciplines, en voor fundamenteel vs. toegepast onderzoek, maar uiteindelijk gaat het erom academisch onderzoek te verbinden met veranderingen in de maatschappij.
Impact wordt vaak gebruikt als een overkoepelende term om het deel van het onderzoeksproces te beschrijven dat verder gaat dan pure kennisgeneratie. We moeten dit met een open geest benaderen aangezien de grenzen tussen verschillende concepten en processen steeds meer verschuiven en overlappen ten gevolge van veranderende attitudes en methoden. Evoluties zoals open science en een grotere betrokkenheid van de burger, wetenschappelijke integriteit en do-no-harm principes, of wereldwijde crisissen hebben hun eigen impact op hoe veerkrachtig en adaptief universiteiten en hun academische systemen moeten zijn.
Het beleidsdomein impact wordt gestuurd door een aantal factoren, waaronder de eisen van financiers en de evaluatieprocessen van onderzoek.
Resultaat versus proces
Hoewel de onderzoeker zijn/haar verantwoordelijkheid vervult door het plannen van valorisatie (bijv. aan de hand van zogenaamde impacttrajecten of pathways to impact), is er ook een grote rol weggelegd voor de eindgebruikers van de wetenschappelijke kennis. Een proces van 'uptake' (effectief gebruik door eindgebruikers van de nieuwe kennis/product/innovatie) vormt een andere voorwaarde voor het bereiken van impact.
Er bestaat geen 'one size fits all' in valorisatie en impact. Impact kan groot of klein zijn, lokaal of mondiaal, instrumenteel (directe verandering) of conceptueel (ideeën, gevoelens), kwantitatief (producten, jobs, inkomsten) of kwalitatief.
Er is niet één soort impact, noch één soort impacttraject.
Aanpak binnen UGent
- Twee elkaar aanvullende beleids- en ondersteunende kaders vormen het spectrum van sociaal-economische valorisatie en impact. Beide zijn nodig om een brede aanpak na te streven.
- Het kader voor technologietransfer en innovatie (de meer 'lineaire en geregelde' vorm van valorisatie) heeft een meer volwassen karakter, aangezien het al langere tijd een nationale/regionale/institutionele strategie is.
- In 2015 werd een beleidskader voor maatschappelijke valorisatie van onderzoek gelanceerd - een gebied dat even belangrijk is voor de missie van de universiteit, maar dat tot dan toe minder gecoördineerd werd.
- Daarnaast bestaan uiteraard ook de kaders voor onderwijs en wetenschappelijk publiceren.
- Meer informatie over wetenschappelijke impact (incl. verantwoord gebruik van indicatoren)