Begripsbepaling

Impact is hoe onderzoek een effect heeft in de maatschappij. Het zijn de veranderingen die we kunnen zien (aantonen, meten, vastleggen), buiten de academische wereld (in de maatschappij, de economie, het milieu) en die het gevolg zijn van  onderzoek (veroorzaakt door, bijgedragen tot, toe te schrijven aan). Impact kan er iets anders uitzien en werken in verschillende disciplines, en voor fundamenteel vs. toegepast onderzoek, maar uiteindelijk gaat het erom academisch onderzoek te verbinden met veranderingen in de maatschappij.

Impact wordt vaak gebruikt als een overkoepelende term om het deel van het onderzoeksproces te beschrijven dat verder gaat dan pure kennisgeneratie. We moeten dit met een open geest benaderen aangezien de grenzen tussen verschillende concepten en processen steeds meer verschuiven en overlappen ten gevolge van veranderende attitudes en methoden. Evoluties zoals open science en een grotere betrokkenheid van de burger, wetenschappelijke integriteit en do-no-harm principes, of wereldwijde crisissen hebben hun eigen impact op hoe veerkrachtig en adaptief universiteiten en hun academische systemen moeten zijn.

Het beleidsdomein impact wordt gestuurd door een aantal factoren, waaronder de eisen van financiers en de evaluatieprocessen van onderzoek.

Resultaat versus proces

Valorisatie van onderzoek is het proces dat kan leiden tot impact. Deze waardecreatie kan verweven worden doorheen de levenscyclus van onderzoek: het kan de specifieke doelstelling en/of output zijn van een bepaald onderzoeksproject, het gevolg zijn van netwerking en/of disseminatie maar kan ook verweven zitten in de onderzoeksattitude. Impact is het resultaat van het wetenschappelijk werk (kenniscreatie) én de valorisatieactiviteiten van een individu of groep ten opzichte van een groep van belanghebbenden, gaande van specifieke doelgroepen tot het ruime publiek. Het bereiken van impact steunt op duurzame en productieve interacties.

Hoewel de onderzoeker zijn/haar verantwoordelijkheid vervult door het plannen van valorisatie (bijv. aan de hand van zogenaamde impacttrajecten of pathways to impact), is er ook een grote rol weggelegd voor de eindgebruikers van de wetenschappelijke kennis. Een proces van 'uptake' (effectief gebruik door eindgebruikers van de nieuwe kennis/product/innovatie) vormt een andere voorwaarde voor het bereiken van impact.

Er bestaat geen 'one size fits all' in valorisatie en impact. Impact kan groot of klein zijn, lokaal of mondiaal, instrumenteel (directe verandering) of conceptueel (ideeën, gevoelens), kwantitatief (producten, jobs, inkomsten) of kwalitatief.
Er is niet één soort impact, noch één soort impacttraject.

Aanpak binnen UGent

Aan de Universiteit Gent willen we dat ons onderzoek en onze onderzoekers impact hebben. Om dit doel te bereiken, hebben we infrastructuur, menselijke capaciteit en beleid ingevoerd - omdat het creëren van een impactvolle onderzoeksomgeving en impactgeletterde onderzoekers interventies op verschillende niveaus en samenwerking doorheen de universiteit vereist. Bij evaluatie en erkenning van impact ligt de nadruk op het proces (zowel de planning als uiteindelijke pad en interacties).

• Twee elkaar aanvullende beleids- en ondersteunende kaders vormen het spectrum van sociaal-economische valorisatie en impact. Beide zijn nodig om een brede aanpak na te streven.
  • Het kader voor technologietransfer en innovatie (de meer 'lineaire en geregelde' vorm van valorisatie) heeft een meer volwassen karakter, aangezien het al langere tijd een nationale/regionale/institutionele strategie is.
  • In 2015 werd een beleidskader voor maatschappelijke valorisatie van onderzoek gelanceerd - een gebied dat even belangrijk is voor de missie van de universiteit, maar dat tot dan toe minder gecoördineerd werd.
• Daarnaast bestaan uiteraard ook de kaders voor onderwijs en wetenschappelijk publiceren.
• Meer informatie over wetenschappelijke impact (incl. verantwoord gebruik van indicatoren)