Onderzoeksbeleid en -kwaliteitszorgOnderzoek is de motor van de Universiteit Gent. Grenzen worden afgetast. Onderzoekers doen ontdekkingen. Deze ontdekkingen hebben een impact in de brede samenleving. Het onderzoek geeft nieuwe impulsen aan het onderwijs en legt de basis voor een vooruitstrevende kennismaatschappij.
Onderzoek is de motor van de Universiteit Gent. Grenzen worden afgetast. Onderzoekers doen ontdekkingen. Deze ontdekkingen hebben een impact in de brede samenleving. Het onderzoek geeft nieuwe impulsen aan het onderwijs en legt de basis voor een vooruitstrevende kennismaatschappij.
In haar meer dan tweehonderd jaar lange bestaan heeft de UGent een stevige wetenschappelijke reputatie opgebouwd. De UGent investeert zowel in fundamenteel, risicovol als toegepast onderzoek. De universiteit staat internationaal hoog aangeschreven voor haar expertise in o.a. life sciences en (dier)geneeskunde, materiaalkunde, landbouw- en sportwetenschappen, psychologie en geschiedenis en zoveel meer. De universiteit biedt niet enkel een plek aan wereldtoppers in specifieke domeinen, ook op vlak van interdisciplinair onderzoek worden nieuwe horizonten verkend.
De top kan rekenen op een stevige basis: dankzij een bottom-up onderzoeksbeleid krijgen jonge onderzoekers alle kansen om te groeien. Een diepgewortelde kwaliteitscultuur garandeert voortdurend vernieuwing in het onderzoek.
Dankzij de uitstekende prestaties van de volledige onderzoeksgemeenschap staat de UGent reeds een tiental jaar in de top-100 van de Shanghai Ranking - een wereldwijde ranglijst die opgemaakt wordt op basis van onderzoeksindicatoren.
Het Beleidsplan Onderzoek 2023-2028 geeft vorm aan het onderzoeksbeleid (niet aan het onderzoek zelf) voor een periode van vijf jaar. Het geeft de strategische beleidsprioriteiten of -doelstellingen aan en geeft de krachtlijnen van het beleid weer. Het beleidsplan overkoepelt een aantal specifieke onderzoeksgerelateerde beleidsplannen en is ingebed in de bredere visie en beleidsstrategie van de UGent.
De vijf strategische doelstellingen zijn:
De UGent bouwt actief aan een onderzoekscultuur waarbinnen openheid, integriteit, samenwerking en impact centraal staan
Het financieringskanaal van het BOF wordt ingezet om de kwaliteit en de impact van het onderzoek aan de UGent te versterken
De UGent investeert in talent
De UGent waakt over de kwaliteit en de impact van het onderzoek
De organisatie en ondersteuning van het onderzoek gebeuren op een efficiënte en performante manier
Verantwoord evalueren
De krachtlijnen van het onderzoeksbeleid – waar de Universiteit Gent als onderzoeksinstelling voor staat – worden doorgetrokken in de evaluatie van het onderzoek en de onderzoekers aan de Universiteit Gent. Daarom opteert de universiteit er doelbewust voor om een diversiteit aan onderzoeksactiviteiten te evalueren en te waarderen, en doet ze dit door op een doordachte manier gebruik te maken van een combinatie aan instrumenten en methodes. Wat en hoe er wordt geëvalueerd, moet telkens opnieuw worden vastgelegd, rekening houdend met het doel van de evaluatie. Het proces van evaluatie moet steeds van hoogstaande kwaliteit zijn, of het nu gebaseerd is op bibliometrie, op peer review of op een combinatie van beide.
Om haar visie kracht bij te zetten en er zich blijvend toe te verbinden om onderzoek op een verantwoorde manier te evalueren, ondertekende de Universiteit Gent in 2020 de San Francisco Declaration on Research Assessment (DORA).
Het evaluatiebeleid m.b.t. onderzoek steunt op drie pijlers:
De Universiteit Gent hanteert acht principes waaraan elke evaluatie van onderzoek moet beantwoorden
Bij de evaluatie van onderzoek worden kwantitatieve indicatoren op een verantwoorde manier en met de nodige omzichtigheid gebruikt
Kwaliteitszorgis voor de UGent een centraal begrip. Binnen het streven naar kwaliteit in onderwijs en onderzoek neemt wetenschappelijke integriteit een belangrijke plaats in. De UGent sensibiliseert en ondersteunt haar onderzoekers via:
kennis- en expertisedelingm.b.t het concept ‘wetenschappelijke integriteit’ en gerelateerde topics
een diverstrainingsaanbodin de verschillende fasen van hun carrière, met aandacht voor hun opdracht als lesgever
tal vanconcrete toepassingenzoals een uitgewerkt beleid inzake research data management, richtlijnen voor auteurs en het erkennen van bijdrages in wetenschappelijke publiceren, ...
een ondersteunend netwerk voor debehandeling van vragen en meldingenmet als centraal orgaan een Commissie voor Wetenschappelijke Integriteit
Ethiek in het onderzoek is een gelaagd concept dat overwegingen samenbrengt zoals de vraag naar de noodzaak van bepaald onderzoek, de algemene houding van onderzoekers en de manier waarop zij hun onderzoek benaderen en/of vormgeven, de gedragsnormen in een bepaalde discipline, de formele naleving van ethische en wettelijke richtlijnen en procedures (inclusief het aanvragen en verkrijgen van een ethische goedkeuring voor een specifiek onderzoeksproject).
De Universiteit Gent eist van haar (co)auteurs dat zij hun wetenschappelijke publicaties registreren en deponeren in Biblio, de academische bibliografie en institutionele repository van de UGent. Voor publicaties vanaf 2023 dienen ze ook hun eventuele gelinkte én in een extern data repository gepubliceerde onderzoeksdatasets te registreren in Biblio.
Van onderzoekers wordt gevraagd dat ze het Open Access-beleid van hun financieringsorganisatie (indien van toepassing) en van de Universiteit Gent respecteren. De UGent verwacht dat publicaties minstens toegankelijk zijn binnen het UGent-netwerk, en moedigt sterk aan om ze ook zo snel mogelijk publiek toegankelijk te maken, en liefst met een open licentie, waar mogelijk. Voor wetenschappelijke tijdschriftartikels vanaf publicatiejaar 2023 geldt aan de UGent in elk geval een opt-out Open Access-beleid: de geaccepteerde versie in Biblio wordt publiek toegankelijk gemaakt na embargo conform de Belgische Open Access-wetgeving, tenzij de onderzoeker expliciet om een opt-out verzoekt.
Vooraleer hun valoriseerbare onderzoeksresultaten openbaar worden gemaakt, moeten onderzoekers alle nodige stappen ondernemen om de intellectuele eigendomsrechten die voortvloeien uit het onderzoek te beschermen.
Kwalitatief hoogstaand onderzoek heeft niet alleen binnen academische kringen een impact. De kennis die aan de universiteit ontwikkeld wordt, stroomt ook door naar de maatschappij. Zo leidt kennis tot socio-economische waardecreatie en blijft de universiteit een belangrijke spil in de kennismaatschappij.
Personeelsbeleid: HR Strategy for Researchers (HRS4R)
Als betrokken en zorgzame werkgever promoot de Universiteit Gent een talentgedreven HR-beleid. De kwaliteit van de wetenschappelijke loopbaan verbeteren en nieuwe carrière-opportuniteiten bieden, zijn daarin bijzondere uitdagingen.
De UGent ontving hiervoor van de Europese Commissie het HR Excellence in Research label (uitgereikt in 2014 en, na positieve evaluatie, verlengd in 2020).
Ondersteuning van doctorandi
Vijf Doctoral Schools nemen een belangrijk deel van de begeleiding van de doctoraatsstudenten aan de UGent op zich. Zij organiseren een uitgebreid opleidingsaanbod en hebben zij een drievoudige missie:
de internationale en sociale waarde van het doctoraatsdiploma vergroten (zowel op de academische als niet-academische arbeidsmarkt)
de begeleiding van doctorandi tijdens hun onderzoekstraject verbeteren
de kwaliteitscultuur in (doctoraal) onderzoek versterken
Het kwaliteitskader voor doctoreren staat garant voor de kwaliteitsbewaking van de instroom, het proces en het eindproduct van doctoreren. Het is een leidraad met verschillende bouwstenen, die een basis blijven voor planning, actie, evaluatie en verbetering van het volledige doctoraatsproces.
Ondersteuning van postdocs
Het Postdoc Talent Management focust op de carrièreperspectieven van postdoctorale onderzoekers. De UGent sensibiliseert de postdoctorale onderzoekers in alle disciplines over hun loopbaan en ondersteunt hen met een brede waaier van initiatieven en activiteiten.
De UGent heeft oog voor een vlotte doorstroom naar een academische aanstelling in binnen- of buitenland maar ook voor een carrière op de externe arbeidsmarkt.
De Ghent University Postdoc Community is het interfacultaire netwerk van alle postdoctorale onderzoekers.
We helpen de Europese Commissie om het beleid op een aantal beleidsterreinen vorm te geven door deel te nemen aan werkgroepen, conferenties en openbare raadplegingen. Door samen te werken met ambtenaren van de Europese Commissie en de Permanente Vertegenwoordiging van Vlaanderen/België bij de Europese Unie en leden van het Europees Parlement levert de Universiteit Gent bovendien een actieve bijdrage aan het Europese onderzoeks- en innovatiebeleid.
